Συνθηματολογία
Επιστήμη παρατήρησης και αποτύπωσης
Δεύτερο μέρος της "Συνθηματολογίας" και λόγω έκτασης θα σχολιαστεί ένα μόνο σύνθημα, ή για να είμαι ακριβέστερος, μια σύνθεση συνθημάτων, αφού αυτό που έκανε ο τύπος δεν το λες και συνθηματογράφηση. Το είχε μέσα του και το έβγαλε. Ο Χοφστάντερ λέει ότι ο παραγωγός θεωριών συνωμοσίας υποφέρει διπλά αφού βασανίζεται όχι μόνο από την πραγματικότητα, αλλά και από τις φαντασιώσεις του. Ίσως όμως και να ηρεμεί κάποιος που βλέπει τα σύνθετα κοινωνικοπολιτικά φαινόμενα τόσο απλοϊκά.
Τέλος πάντων, το θέμα δεν είναι αυτός που το γράφει, αλλά τι γράφει. Αυτό αναλύουμε παρακάτω.
Φώτο 3: Ο Μέγας Ψεκασμός.
Σπάνια βλέπεις μια συνολική τοποθέτηση σε ένα τοίχο, έναν κατάλογο ουσιαστικά. Μπορεί να το πει κανείς και...ψεκασμένο τα-τζε-μπάο [1], δηλαδή όχι ακριβώς, γιατί ο "ταλιμπάν" μας δίνει μόνο τίτλους και όχι κείμενο. Διαβάζουμε: "Όλοι η Γη είναι Μασώνοι", "Κτήνη-Τέρατα-Σύκα-Φτερά-Σατανάδες-Ιαχωβάδες", "666-ΟΦΗΣ-ΣΥΡΙΖΑ-ΚΚΕ-17Ν.-1973-Διάβολοι-Ολέ-Σατανάδες" και τα σήματα του Ευρώ (εις τριαντατεσσαραπλούν), της Αναρχίας, της ειρήνης, το άστρο του Δαυίδ, και το σήμα του φεμινισμού, με κερατάκια όμως.Το αγαπημένο σου θέμα είναι αυτό, και ας μην το παραδέχεσαι ανοιχτά αγαπητέ αναγνώστη! Συνωμοσία, σκοτεινές δυνάμεις και σατανικοί εγκέφαλοι που εξουσιάζουν όλον τον κόσμο. Η βιβλιογραφία πλέον είναι απεριόριστη, άρχισαν να εμπλέκονται και εξωγήινοι, παντρεύτηκε ο Έριχ Φον Νταίνικεν [2] με την "Ελεύθερη Ώρα" και γέννησαν πολλά παιδιά, τα περισσότερα εκ των οποίων δουλεύουνε ή δουλέψανε στο κανάλι του Καρατζαφέρη, ή γίνανε βουλευτές.
Δεν χρειάζεται πολλά-πολλά για να ορίσεις πχ την κατάντια της χώρας, αρκούν δυο-τρεις απλές προτάσεις! Ποιές διαλεκτικές και ποιες αντιθέσεις ανθρώπων, τάξεων και κρατών, τα πράγματα είναι απλά, αλλά επειδή και αυτά τα λίγα τα εκανε αχταρμά ο άγνωστος συνθηματογράφος θα αναλάβω εγώ να τα ξεκαθαρίσω, θα κάνω δηλαδή τη δουλειά του:
Η χώρα μας εξουσιάζεται από μασώνους, οι οποίοι λογικά είναι Εβραίοι. Για την ακρίβεια, οι Εβραίοι εξουσιάζουν όλον τον κόσμο, όχι μέσω του Ισραήλ, αλλά, με ένα περίεργο τρόπο, μέσω των ΗΠΑ. Προφανώς για να εξηγηθεί γιατί οι μεν βομβαρδίζουν όλη τη Γη ενώ το δε μόνο τη γύρω περιοχή. Οι κυβερνήσεις λοιπόν είτε αποτελούνται από Εβραιομασώνους έτσι κι αλλιώς (εξού και τα μυστικά επίθετα Σημίτης-Ααρών Αβουρής, Σαμαράς-Αντόν Μπεν Χιράμ, Τσίπρας-Άξελ Τσίπερ), είτε από τσιράκια τους, τους αριστερούς ("εβραιομπολσεβίκοι" που έλεγε και ο Χίτλερ), τα οποία δεν τολμούν να τους χαλάσουν χατήρι. Το σχέδιο είναι να επικρατήσουν παγκοσμίως οι Eβραίοι και αυτό είναι ένα σατανικό σχέδιο που έχει να κάνει και με το δημογραφικό, την μείωση του πληθυσμού εξαιτίας τόσο της (τερατώδους) ομοφυλοφιλίας, όσο και του (διαβολικού) φεμινισμού που εκτροχίασε τις γυναίκες από τον φυσικό και αποκλειστικό τους ρόλο, να κάνουν παιδιά.
Το αντίδοτο για τον σκλαβωμένο, πλην όμως περιούσιο, ελληνικό λαό είναι η (μάλλον παλαιοημερολογίτικη και λιγότερο κοσμική) ελληνορθόδοξη θρησκεία, που όμως υπονομεύεται από τους ιεχωβάδες και την αντεθνική Γενιά του Πολυτεχνείου, οι μεν γιατί είναι όργανα των μασώνων και η δε για τον ίδιο λόγο. Η λύση δεν είναι άλλη από τη σύγκρουση, που όμως υπονομεύεται με τη σειρά της από τους πασιφιστές.
Και πως μας υποδούλωσαν; με το Ευρώ, με το Ευρώ, με το Ευρώ, τριαντατέσσερις φορές. Γιατί είναι το νόμισμα που επέβαλλε στην Ευρώπη το ΔΝΤ (που ως γνωστόν εβραιοκρατείται), με το οποίο χάθηκε ο έλεγχος της εθνικής μας οικονομίας, άρα και της ταυτότητάς μας. Ο ΟΦΗ που κολλάει; Εδώ λυπάμαι, αλλά και εγώ ζορίζομαι να τον εντάξω στην θεωρία. Μάλλον άχτι θα τον έχει. Μπορεί να εννοεί τον κατηραμένο όφι (διάβολο).
Εντάξει, είναι γελοία μια τέτοια θεωρία-αν την απέδοσα σωστά-γιατί όλα αυτά είναι ασύνδετα μεταξύ τους. Και επειδή, όπως έχουν παρατηρήσει αρκετοί, όσο περισσότεροι εμπλέκονται σε μια θεωρία συνωμοσίας, τόσο λιγότερο είναι αυτή πιστευτή. Οι σοβαρές θεωρίες συνωμοσίας είναι πιο καλά δομημένες, ενώ αυτή που βλέπουμε γραμμένη στον τοίχο είναι μια-μάλλον πρόχειρη-προσαρμογή της θεωρίας Οι-Εβραιομασώνοι-κάνουν-κουμάντο στα δικά μας, ντόπια δεδομένα. Το θέμα όμως έχει πάρει διαστάσεις επιδημίας, περάστε από ένα πάγκο σε κάποια έκθεση βιβλίου να το διαπιστώσετε, και τα τελευταία χρόνια εμπλουτίζεται και με "προφητείες" που ακολουθούν και αυτές το ίδιο μοτίβο: όλα είναι κανονισμένα, απλά κάποιοι ξέρουν/προβλέπουν/καταλαβαίνουν. Και προσπαθούν να το αποτρέψουν. Τα γεγονότα ερμηνεύονται "δι' αποκαλύψεως", όλα οδηγούνται δηλαδή σε μια στιγμή κρίσης και τότε θα εμφανιστεί ο αρχηγός, η οργάνωση, ο στρατός, κάποιος άλλος, που θα προστατεύσει τον λαό από την καταστροφή. Ο εχθρός είναι θα λέγαμε μπετοναρισμένος (όχι απαραίτητα πανίσχυρος, γι' αυτό και κρύβεται), δεν έχει ηθικά όρια (είναι σατανικός), δεν εκδηλώνει ανοιχτά την πρόθεσή του, δεν υπόκειται στους μηχανισμούς της ιστορίας, αντιθέσεις δεν υπάρχουν, ούτε συμβιβασμοί εξηγούνται, όλα τα μέσα δίδονται για τον τελικό σκοπό και μόνο αυτόν, που δεν είναι άλλος από τον αφανισμό του τάδε έθνους. Που με τη σειρά του, το εθνος αποκτά επίσης μεταφυσικές διαστάσεις. Ούτε αυτό δείχνει να υπακούει στους νόμους της ιστορίας, συνεχίζει σχεδόν αναλλοίωτο μέσα στα βάθη των αιώνων και τοποθετείται ακόμα και σε περιόδους που δεν υπήρχε συγκρότηση εθνών.
Διακρίνει εύκολα κανείς ότι στις θεωρίες συνωμοσίας ο εχθρός προσωποποιείται σε μεμονωμένα άτομα ή ομάδες ατόμων: μασώνοι, Εβραίοι, ο τάδε κεφαλαιοκράτης, ένα κόμμα, όλα είναι δηλαδή προϊόν θέλησης κάποιων ατόμων. Και θα παρατηρήσει κανείς επίσης ότι είναι ρατσιστικές, αφού ακολουθούν μια κοινή συλλογιστική, αποδίδοντας δηλαδή αληθινά ή ψεύτικα χαρακτηριστικά ατόμων σε ευρύτερες πληθυσμιακές ομάδες. Οι θεωρίες συνωμοσίας ενισχύουν στερεότυπα. Το 1940 προβλήθηκε στους γερμανικούς κινηματογράφους η ταινία του Υπουργείου Προπαγάνδας του Ράιχ "Ο Αιώνιος Εβραίος (Der Ewige Jude)", η οποία παίχτηκε και στα κατεχόμενα από την Γερμανία εδάφη. Είχαν προηγηθεί οι εκθέσεις με την ίδια θεματολογία σε δημόσιες βιβλιοθήκες στο Μόναχο, στη Βιέννη και στο Βερολίνο. Από τον τίτλο και μόνο καταλαβαίνει κανείς ότι πραγματεύεται όλα τα παραπάνω, και είναι ενδεικτική διότι μια ολόκληρη ιδεολογία θεμελιώθηκε σε μια θεωρία συνωμοσίας. Η όλη προπαγανδιστική εκστρατεία αποσκοπούσε στην κατασκευή του "απόλυτου εχθρού" εναντίον του οποίο νομιμοποιείται κάποιος να χρησιμοποιήσει ό,τι μέσο διαθέτει, μαζί και τη δολοφονία.
Φυσικά, πολλά γεγονότα είναι προϊόντα σκόπιμης δράσης ατόμων, πχ πολιτικές δολοφονίες ή προβοκάτσιες, και δεν εννοώ τους φυσικούς αυτουργούς, αλλά τους εμπνευστές. Και η συνωμοσία, όπως και η κατασκοπεία ή η δράση μυστικών υπηρεσιών, είναι μέρος της Ιστορίας. Όμως πρέπει να τοποθετούνται κατάλληλα εντός ενός πλαισίου αλληλεπίδρασης διαφόρων παραγόντων. Πιστεύει κανείς σοβαρά ότι ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος έγινε εξαιτίας της δολοφονίας του Αρχιδούκα Φερδινάνδου στο Σαράγιεβο; Ισχύει και το αντίστροφο: Πιστεύει κανείς ότι οι Αμερικάνοι δεν περιμένανε ότι κάποια στιγμή θα τους επιτιθότανε οι Ιάπωνες, όταν η πολιτική που ασκούσαν στον Ειρηνικό οδηγούσε τους Ιάπωνες μαθηματικά ή στην αυτοκτονία ή στον πόλεμο;
Ο Ντάγκλας Χοφστάντερ [3] αναφέρει ότι η συνωμοτική νοοτροπία χαρακτηρίζεται από έναν υπερβολικό ορθολογισμό, δηλαδή δεν αφήνεται χώρος για το λάθος, το φιάσκο, την αποτυχία. Απέτυχε το πρόσφατο πραξικόπημα στην Τουρκία; Το έστησε ο Ερντογκάν. Σου λέει ο άλλος, ποιός ωφελήθηκε; Σωστή μεν σαν υπόθεση και είναι άξια διερεύνησης, αλλά πρέπει να λαμβάνονται υπόψιν ιστορικά προηγούμενα, και το βασικότερο, η αλληλεπίδραση πολλών παραγόντων που μπορεί να οδηγήσει και σε αντίθετα από τα σκοπούμενα αποτελέσματα. Απ' τη μια, ένα πραξικόπημα μπορεί να αποτύχει, δεν είναι και το πρώτο άλλωστε, και απ' την άλλη, αφού είναι τόσο ισχυρός ο πρόεδρος της Τουρκίας ώστε να χειραγωγήσει κάτω από την μύτη των Αμερικάνων και των κεμαλιστών ένα πραγματικό, και όχι οπερετικό, πραξικόπημα για να χτυπήσει την αντιπολίτευση, τι το χρειάζεται τελικά το πραξικόπημα. Υπάρχουν και πιο ανέξοδες προβοκάτσιες. Πάντως, το παραπάνω παράδειγμα, η όλη συλλογιστική του στησίματος, χαρακτηρίζεται από ορισμένους ιστορικούς, σαν τον Λεόν Πολιακόβ, και σαν "αστυνομική αντίληψη της ιστορίας" (Cui prodest?, δηλαδή ποιος κερδίζει από το έγκλημα;). Τις περισσότερες φορές βέβαια η αντίληψη αυτή επιβεβαιώνεται, και εκεί πατάνε πολλοί συνωμοσιολόγοι, για να αποκτήσουν κύρος τα λεγόμενά τους. Η σύμπτωση που γυρεύουν τότε αποκτά αποκαλυπτική αξία και-φυσικά-υπερτονίζεται.
Ο συνωμοσιολόγος φτάνει στο παράδοξο να "ξεχνάει" ή να υποτιμάει σημαντικά στοιχεία ή διαδικασίες ή αντιθέσεις ώστε να μπορεί να επιβεβαιώνει τη θεωρία του [4], αλλά ταυτόχρονα να δίνει υπερβολική σημασία σε ορισμένα-ασαφή ή συνηθισμένα- γεγονότα, βάσει αυτών να στήνει τη θεωρία και επιπροσθέτως να θεωρεί τα αποτελέσματα ως προμελετημένα. Παραδείγματος χάρη, το βρετανικό δημοψήφισμα, διαβάζουμε σε ορισμένα άρθρα, ήταν λέει ουσιαστικά ένα κερδοσκοπικό παιχνίδι για να αγοραστούν σε χαμηλές αξίες μετοχές μετά την αναμενόμενη πτώση του χρηματιστηρίου του Λονδίνου κατά την προεκλογική εκστρατεία. Ο πόλεμος στο Ιράκ έγινε (το είπε μέχρι και κομμάτι της Αριστεράς) για να πουλήσουν όπλα οι εταιρίες. Αυτές στήσανε τον Μπους και τον Μπλαίρ. Όντως, οι εταιρίες πούλησαν όπλα, όντως οι δυο πολιτικοί εξυπηρετούσαν (και) τα συμφέροντα τέτοιων εταιριών, όμως δεν έγινε αποκλειστικά γι' αυτό ο πόλεμος. Με δυο λόγια: ο συνωμοσιολόγος υποτιμά τα σημαντικά και τονίζει κάποια ασήμαντα ή δευτερεύοντα. Θα πει κανείς, και ποια είναι τα σημαντικά; Η κάθε απάντηση είναι συζητήσιμη, όμως τελικά ο συνωμοσιολόγος δίνει σπουδαίο νόημα σε αυτό που φαίνεται να μην έχει και τόσο . Στο παράδειγμα του βρετανικού δημοψηφίσματος οι κερδοσκόποι που δήθεν προκάλεσαν τον πολιτικό σεισμό του αποτελέσματος υπονοείται ότι ανήκουν σε μια ελίτ που ασκεί μια μυστική παγκόσμια διακυβέρνηση.
Οι θεωρίες συνωμοσίας δεν είναι βέβαια καινούργιες, ο μεσοπολεμικός φασισμός βασίστηκε σ' αυτές, έστησε έναν ολόκληρο προπαγανδιστικό μηχανισμό πάνω σ' αυτές, εκείνος τις διέδωσε και (κρυφο)ακροδεξιά έντυπα σήμερα είναι αυτά που συνεχίζουν να τις διαδίδουν. Γιατί όμως θεμελιώθηκε ο φασισμός σ' αυτές; Αδυναμία να εξηγήσει τα κοινωνικά φαινόμενα; Απουσία των κατάλληλων εργαλείων, της διαλεκτικής δηλαδή; Καταρχάς, οι θεωρίες συνωμοσίας παντρεύονται εύκολα με την ολοκληρωτική ιδεολογία και τον δογματισμό που αφαιρούν από τον άνθρωπο τη δυνατότητα πρωτογενούς και κριτικής σκέψης, του στερεί τα εργαλεία να το κάνει, και στη θέση της παραγωγής ιδεών του σερβίρει μια νέα "αλήθεια", έτοιμη, μασημένη και απλοϊκή για κάθε χρήση.
Πρόκειται από κει και πέρα για πολιτική σκοπιμότητα. Γιατί ο φασισμός γεννήθηκε από το ίδιο το σύστημα ως απάντηση στην εξάπλωση των σοσιαλιστικών/κομμουνιστικών ιδεών. Ανατρέχοντας στην ιστορία θα δούμε ότι ο ναζι-φασισμός επιχείρησε να προσεταιριστεί καταρχάς τα μικροαστικά στρώματα που είχαν πληγεί από τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο και την οικονομική κρίση του 1929, βασιζόμενος στον αντισημιτισμό. Κατά τον ίδιο τρόπο που οι σημερινοί ακροδεξιοί προτάσσουν τον αντιμεταναστευτικό τους λόγο [5]. Η δυνατότητες κινητοποίησης σε μια τέτοια βάση των μικροαστικών στρωμάτων , αλλά και ορισμένων παρηκμασμένων τμημάτων της μπουρζουαζίας, είχαν γίνει φανερές ήδη από την "Υπόθεση Ντρέυφους" στη Γαλλία, την περιβόητη ιστορία δήθεν προδοσίας που στήσανε αντισημιτικοί κύκλοι, σαν απάντηση των κοινωνικών στρωμάτων που προαναφέρθηκαν στην τότε "εισβολή"-σχετικά πολλών-εκπροσώπων της γαλλικής εβραϊκής κοινότητας σε ανώτερο πολιτικό, κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο. Το πέρασμα μετά στη σύνδεση της υποτιθέμενης συνωμοσίας των Εβραίων με τους κόκκινους ήταν το επόμενο στάδιο, και τότε η ανοχή των αστικών τάξεων μετατράπηκε σε ανοιχτή υποστήριξη. Με δεδομένο ότι η ψυχολογική προετοιμασία ενός λαού προς τον πόλεμο γίνεται χρησιμοποιώντας έτσι κι αλλιώς παρόμοια φρασεολογία (εθνικιστική, ρατσιστική, συνωμοσιολογική), το άλογο στο οποίο πολλές αστικές τάξεις της Ευρώπης θα πόνταραν ήταν έτοιμο και προπονημένο. Αυτό ευελπιστούσαν ότι θα διόρθωνε τις πολιτικές ανωμαλίες που προέκυψαν από τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, σε επίπεδο εσωτερικό και διεθνές, με τρόπο άμεσο και δραστικό. Ειδικότερα στη Γερμανία προετοιμάστηκε ουσιαστικά μια άλλου είδους σταυροφορία, με πρόσθετο και εξαρχής διακηρυγμένο στόχο να συντρίψει τη Σοβιετική Ένωση των "Εβραιομπολσεβίκων". Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι φαινομενικά οικειοθελώς δέχτηκαν να πάρουν μέρος στον σχεδιασμό αυτόν. Όμως η διάδοση των θεωριών αυτών δεν μπορεί να αποδοθεί μόνο σε μια ταχεία πλύση εγκεφάλου, είναι ένα φαινόμενο πιο σύνθετο και σίγουρα όχι στιγμιαίο. Η παράμετρος αυτή "ξεχνιέται".
Είναι ο οπαδός των θεωριών συνωμοσίας ανίκανος πνευματικά να εξηγήσει την πολύπλοκη πολιτική πραγματικότητα, όπως υποστηρίζουν μερικοί; Έχει κάποιο έλλειμμα; Όχι, είναι θέμα κουλτούρας. Όταν η καπιταλιστική οργάνωση της κοινωνίας δεν σου δίνει-δια του εκπαιδευτικού συστήματος-τα εργαλεία να εξηγήσεις ρεαλιστικά τον κόσμο και, μάλιστα, το ίδιο το εκπαιδευτικό σύστημα πολλές φορές υιοθετεί ακόμα και θεωρίες συνωμοσίας, μια "λογική" απάντηση ενός ανθρώπου στην πλημμύρα πληροφοριών και στην πολυπλοκότητα των σύγχρονων κοινωνιών είναι να καταφύγει σε αντιεπιστημονικές απλοποιήσεις. Άλλωστε, η ταξική διαστρωμάτωση της κοινωνίας αντανακλάται στην εκπαίδευση και αναπαράγεται ιδεολογικά απ' αυτήν. Όπως η πλειοψηφία του πληθυσμού, τα κατώτερα στρώματα, δεν ελέγχουν την διαδικασία παραγωγής, απλά παράγουν, και δεν τους επιτρέπεται να κάνουν και διαφορετικά (αν το επιχειρήσουν θα γίνει σύγκρουση), έτσι και στην εκπαίδευση, δεν εξηγείται ο κόσμος, δεν αναλύεται ο ιστορικός ρόλος του κάθε ενός. Επιχειρείται να φανεί αντικειμενική η κοινωνική κατωτερότητα ή ανωτερότητα, παρουσιάζοντας μια κοινωνία την οποία (μπορούν να) την χειρίζονται μόνο άλλοι. Αυτοί που χειρίζονται και την παραγωγή. Η αλλοτρίωση αυτή μπορεί να οδηγεί και σε υιοθέτηση θεωριών συνωμοσίας, οι οποίες τελικά έχουν τόση απήχηση όσο καλύτερα κάνει την ιδεολογική δουλειά του το εκπαιδευτικό σύστημα. Ή όσο λιγότερη απήχηση έχει η διαλεκτική, ως μέθοδος ερμηνείας των γεγονότων.
Βέβαια, θεωρίες συνωμοσίας ενστερνίζονται και άνθρωποι ανώτερης-ας πούμε-κουλτούρας. Εδώ η αιτία μάλλον είναι η μεγάλη διάδοση, δημοφιλία και κατανάλωση που έχουν τα τελευταία χρόνια αυτές οι θεωρίες, με τη βοήθεια των ΜΜΕ, του κινηματογράφου, της λογοτεχνίας. Η συνωμοσιολογία, με την κλιμάκωσή της μεταξύ γελοίας και "σοβαρής", αποτελεί την κυρίαρχη κουλτούρα, την κυρίαρχη αφήγηση της ιστορίας. Για παράδειγμα, η Οκτωβριανή Επανάσταση παρουσιάζεται ως οργανωμένο σχέδιο των Εβραίων για να καταστρέψουν την τσαρική Ρωσσία που τους καταδίωκε [6], και απόδειξη αυτού είναι ότι μέχρι-τουλάχιστον-την γερμανική εισβολή πολλά και σημαντικά στελέχη του κόμματος των μπολσεβίκων και του ερυθρού στρατού ήταν εβραϊκής καταγωγής. Υπάρχει και η "σοβαρή" εκδοχή ότι επρόκειτο για πραξικόπημα που οργάνωσε ο Κάιζερ για να αποδυναμώσει τον αντίπαλο του Τσάρο Νικόλαο, και απόδειξη αυτού είναι το θωρακισμένο τρένο με το οποίο ο Λένιν επέστρεψε στο Πέτρογκραντ, μέσω Γερμανίας. Υπάρχει και η ακόμα "σοβαρότερη" εκδοχή, ότι η επανάσταση οργανώθηκε δηλαδή από μια χούφτα χαρισματικών ιδεαλιστών που εκμεταλλεύτηκαν την εξαθλίωση του ρωσσικού λαού, γενικά την πολιτική κατάσταση, και επικράτησαν. Οι λόγοι ποικίλουν. Έχουμε βασικές ομοιότητες μεταξύ των τριών θεωριών; Ναι, απ' την μία, έχουμε και στις τρεις ένα οργανωμένο σχέδιο κάποιων ατόμων και απ' την άλλη, την απουσία ή ελαχιστοποίηση της επίδρασης των κοινωνικών παραγόντων και μηχανισμών που έδρασαν καταλυτικά σε ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα της παγκόσμιας ιστορίας. Με δυο κουβέντες: την απουσία ταξικής ανάλυσης.
Απο κει και πέρα, πολλοί κοινωνιολόγοι που μελέτησαν το φαινόμενο τόνισαν τις δυσλειτουργίες της (αστικής ή σκετα) δημοκρατίας, την συμβολή του τεράστιου όγκου αντιφατικών πληροφοριών που διαδίδονται μέσω διαδικτύου και την συντηρητική στροφή των δυτικών κοινωνιών για να εξηγήσουν τη συνομωσιομανία. Όλα αυτά έχουν βάση, όμως δεν είναι σίγουρο ότι μπορούν να οδηγήσουν σε ασφαλή συμπεράσματα και-το κυριότερο-σε ριζική θεραπεία. Για παράδειγμα, να λογοκρίνεις το διαδίκτυο;
Απο κει και πέρα, πολλοί κοινωνιολόγοι που μελέτησαν το φαινόμενο τόνισαν τις δυσλειτουργίες της (αστικής ή σκετα) δημοκρατίας, την συμβολή του τεράστιου όγκου αντιφατικών πληροφοριών που διαδίδονται μέσω διαδικτύου και την συντηρητική στροφή των δυτικών κοινωνιών για να εξηγήσουν τη συνομωσιομανία. Όλα αυτά έχουν βάση, όμως δεν είναι σίγουρο ότι μπορούν να οδηγήσουν σε ασφαλή συμπεράσματα και-το κυριότερο-σε ριζική θεραπεία. Για παράδειγμα, να λογοκρίνεις το διαδίκτυο;
Η πλάκα είναι ότι σχολίασε και κάποιος άλλος, που μάλλον συμφωνεί στα περισσότερα, εκτός από τον μυστικό ύποπτο διεθνή ρόλο των Ιεχωβάδων, γιατί μουτζούρωσε τη λέξη. Του έγραψε "-->Τρελέ". Οπότε αυτός όταν το είδε τρελάθηκε και του απάντησε Αναρχικέ, Γκέει, Σατανά, Κτήνος κτλ. Και εδώ υπάρχει ψωμί. Οι συνωμοσιολόγοι κατηγορούν αυτούς που τους διαψεύδουν ότι είναι μέρος και αυτοί της συνομωσίας. Με είπες τρελό; Είσαι Αναρχικός, γκέυ, Σατανάς, κτήνος, συκιά, δηλαδή ένας απ' αυτούς που κατηγορώ.
Παρατηρήσατε κάτι; Από τον κατάλογο που έγραψε στον τοίχο λείπει η Λέσχη Μπίλντεμπεργκ!
Σημειώσεις:
[1]: Τα-τζε-μπάο ονομάζονταν οι εφημερίδες τοίχου που αναρτούσαν οι ερυθροφρουροί στην Κίνα, κατά τη διάρκεια της Πολιτιστικής Επανάστασης, για το σχολιασμό της πολιτικής επικαιρότητας και τη χάραξη πολιτικών κατευθύνσεων.
[2]: Ο τύπος γύριζε τη δεκαετία του '70 όλη τη Γη ψάχνοντας τις αποδείξεις και τα σημάδια που αποδεικνύουν την κάθοδο των εξωγήινων στα μέρη μας. Και τις βρήκε στα πιο απίθανα μέρη. Το κλασικότερο βιβλίο του είναι το "Ταξίδι στο Κιριμπάτι".
[3]: Ο Χοφστάντερ εισήγαγε τον όρο "παρανοϊκή" συνωμοσιολογία για το στυλ σκέψης, όχι με την ψυχιατρική έννοια του όρου παρανοϊκός δηλαδή. http://harpers.org/archive/1964/11/the-paranoid-style-in-american-politics/5/
[4]: Κλασικό παράδειγμα στην Ελλάδα είναι η εφημερίδα "Ελεύθερη Ώρα". Πως σχολιάζει την προσπάθεια επαναπροσέγγισης Τουρκίας-Ρωσσίας που επιχειρεί ο Ερντογκάν μετά το πραξικόπημα, μετά από δεκάδες πρωτοσέλιδα που υποστηρίζουν ότι ο Πούτιν θα διαλύσει-κάποτε-την Τουρκία, θα καταλάβει την Κωνσταντινούπολη κλπ κλπ ; "Προς εκπλήρωση των προφητειών: Ο Πούτιν ξεσφίγγει τη θηλιά στον Ερντογκάν για να του δώσει...μαχαιριά" (πρωτοσέλιδο στις 26/7/2016).
[5]: Και για την παρουσία μεταναστών έχουν διατυπωθεί θεωρίες συνωμοσίας που ξεκινάνε από το να τους θεωρούν εν δυνάμει κατασκόπους μέχρι εποικιστές.
[6]: Τα "πρωτόκολλα των σοφών της Σιών" δημιουργήθηκαν από την αστυνομία του Τσάρου για να δικαιολογήσει τα πογκρόμ εναντίον της εβραϊκής κοινότητας. Το βιβλίο αυτό που περιγράφει μια παγκόσμια συνωμοσία τελικά είναι ένα προϊόν συνωμοσίας!
Ενδιαφέρουσα για να διαβαστεί είναι η μεταπτυχιακή εργασία: Στρατηγούλα Παντουβάκη "Θεωρίες συνωμοσίας και Ιστορία".2010
Υπόλοιπες "Συνθηματολογίες"
Συνθηματολογία Ι: Πόλεμος στο Ιράκ-Εθνικοί ευεργέτες.
Συνθηματολογία ΙΙΙ: Ένα παλιό-καινούργιο σύνθημα της Γαλλικής Επανάστασης.
Συνθηματολογία IV: Δυο χρόνια ΣυΡιζΑ
Συνθηματολογία V: Πασοκισμός, Θεωρία Τριών Κόσμων και εξωκοινοβουλευτική Αριστερά
Συνθηματολογία VI: Τα συνθήματα στο Ράιχσταγκ το 1945
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου