"Fuera los Cubanos"

"Fuera los Cubanos"

Στη Βενεζουέλα επί Τσάβες η φιλοαμερικανική αντιπολίτευση έγραφε στους τοίχους "Έξω οι Κουβανοί". Τι εννοούσαν; Υπήρχαν Κουβανοί αντάρτες, όπως στη Βολιβία το 1968;

Συνοικία του Καράκας

Εννοούσαν τους Κουβανούς γιατρούς που έστειλε η Κούβα στη Βενεζουέλα για να ενισχύσουν το πρόγραμμα δωρεάν πρωτοβάθμιας περίθαλψης για τους κατοίκους των παραγκουπόλεων (φώτο 1). Οι κουβανέζικες αποστολές ανταλλάχθηκαν με πετρέλαιο που η μεν έχει άφθονο και η δε καθόλου. Γιατί όμως να μη θέλεις εκατοντάδες γιατρούς να περιοδεύουν και να γιατρεύουν στο τζάμπα ανθρώπους που ποτέ στη ζωή τους δεν είδανε γιατρό; Διότι οι αμερικανόφιλοι βλέπανε "εξαγωγή της (σ.σ. παρηκμασμένης πια) Επανάστασης και διολίσθηση εις τον Κομμουνισμόν". Η δωρεάν περίθαλψη θεωρείται σοσιαλιστικό μέτρο από τους σκληρούς δεξιούς, τους λεγόμενους νεοφιλελεύθερους. Και όχι μόνο απ' αυτούς. Θυμάστε τα πλακάτ των "Μένουμε Ευρώπη" την εβδομάδα πριν το δημοψήφισμα; (φώτο 2);

Δημόσια νοσοκομεία και πανεπιστήμια ίσον "Σοβιετία"

Δεν έχω πάει στην Κούβα και δεν έχω δει με τα μάτια μου το σύστημα υγείας της. Έχω δει όμως το "Εθνικό Σύστημα Υγείας" της Ελλάδας που ξεχειλίζει από απανθρωπιά. Υποτίθεται ότι στην Ελλάδα η Υγεία θεωρείται δημόσιο αγαθό, όμως τα νοσοκομεία "Γιώργος Γεννηματάς", "Μελίνα Μερκούρη", "Αντρέας Παπανδρέου" κλπ ρημάζουν και παντού φυτρώνουνε ιδιωτικές κλινικές. Γιατί;
Για να κονομήσουνε. Σωστό, έτσι λειτουργεί η αγορά, έτσι δεν είναι; Όμως η Υγεία είναι εμπόρευμα; Πρέπει να είναι εμπόρευμα; Και αν δεν έχεις; Γιατί στην αγορά κάποιοι λίγοι έχουνε πολλά, κάποιοι λίγα και κάποιοι τίποτα. Το ερώτημα είναι ρητορικό φυσικά, όχι όμως για όλους. Σήμερα παγκοσμίως ισχύει το τόσα χρήματα έχεις τόση υγεία θα πάρεις. Κάποιες χώρες παρέχουν τουλάχιστον ένα μίνιμουμ επίπεδο πρόληψης και περίθαλψης δωρεάν για αυτούς που δεν έχουν απολύτως τίποτα, μέσω θεσμοθετημένων συστημάτων υγείας, άλλες ούτε καν αυτό. Και για όλες, σχεδόν, τις κυβερνήσεις του κόσμου το σύστημα υγείας θεωρείται και μεθοδικά παρουσιάζεται σαν ένα βάρος. Ποιο; Ένα από τα στοιχειώδη δικαιώματα του ανθρώπου.
Η Κούβα σήμερα εξάγει γιατρούς σε κάποιες χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Αφρικής. Πως έφτασε στο σημείο όμως όχι μόνο να καλύπτει τις ανάγκες της αλλά και να ενισχύει ξένα συστήματα υγείας, μέσα στο πλαίσιο ενός ασφυκτικού οικονομικού εμπάργκο;
Το 1958 στην Κούβα υπήρχε ένας γιατρός για 1000 ανθρώπους (1). Μετά την Επανάσταση της 1ης Γενάρη 1959 το ποσοστό έπεσε κι άλλο. Οι υποδομές είχανε καταστραφεί και, επιπλέον, πολλοί γιατροί και καθηγητές ιατρικής αρνήθηκαν να δουλέψουν στη νέα Κούβα (σ.σ. τις καριέρες και τα μάτια σας!) και φύγανε για την Αμερική. Το 1967 αντιστοιχούσε πλέον ένας γιατρός για 2000 ανθρώπους. Μόλις το 1975 η Κούβα κατάφερε να φτάσει στην προεπαναστατική αναλογία. Μετά ακολούθησε η θεαματική άνοδος, η οποία συνεχίστηκε και μετά την κατάρρευση του ανατολικού συνασπισμού που αποτελούσε το βασικό εμπορικό εταίρο της χώρας.

Λεφτά βρίσκονται: Το 1961 οι ΗΠΑ οργάνωσαν εισβολή κουβανών αντικαστριστών στον Κόλπο των Χοίρων. ΄Ήλπιζαν σε εξέγερση του κουβανέζικου λαού, μάταια όμως. Η πολιτοφυλακή διέλυσε τους αντεπαναστάτες και οι συλληφθέντες πράκτορες ανταλλάχτηκαν με 53 εκατομμύρια δολλάρια σε φάρμακα για την ενίσχυση του Συστήματος Υγείας!

Δεν υπάρχει δεν μπορώ, υπάρχει δεν θέλω! Το 1984, έχοντας εδώ και χρόνια εγγυηθεί την πρόσβαση του συνόλου του κουβανέζικου λαού στην υγεία, η κυβέρνηση του Κάστρο ξεκίνησε την εφαρμογή του Ολοκληρωμένου Γενικού προγράμματος Ιατρικής (Medicina General Integral). Ο Κάστρο γνωστοποίησε σε όλον τον κόσμο την πρόθεσή του στην αρχή της ομιλίας του στη συνέλευση του ΟΗΕ το 1979: "Αναφέρεστε στα ανθρώπινα δικαιώματα και ξεχνάτε να αναφέρεστε στα Δικαιώματα της Ανθρωπότητας [...]". Οργανώθηκαν ιατρικές σχολές και οι απόφοιτοί της στέλνονταν να παρακολουθήσουν προγράμματα σε ξένες χώρες για να συλλέξουν εμπειρίες. Οι γιατροί της Κούβας νιώθανε ότι είχανε μια ιερή αποστολή-και μάλιστα παγκόσμια-και τελικά αποτέλεσαν τη βιτρίνα αυτής της μικρής χώρας που ακροβατούσε-και ακροβατεί-κάτω από το στόμα του λύκου. Και αυτό κόντραρε η αντιπολίτευση της Βενεζουέλας. Προτιμούσε να μην δούνε ποτέ στη ζωή τους οδοντογιατρό οι κάτοικοι των "μπάρριος", παρά να νιώσουν (πολιτικό) θαυμασμό για την μικρή χώρα της Καραϊβικής. Δεν χρειάζεται στο παρόν άρθρο η απαρίθμηση των επιτευγμάτων, που έγιναν με σχεδόν ανύπαρκτους πόρους. Χρειάζεται απλά να σχολιαστεί ότι η επιστήμη δεν είναι ουδέτερη, η οργάνωση της κοινωνίας είναι που δίνει τις κατευθύνσεις της, όπως και την πραγματική αξία στα επιτεύγματα της.  Την ώρα που στις ΗΠΑ ακόμα τσακώνονται οι φράξιες του Δημοκρατικού και του Ρεπουμπλικάνικου κόμματος για το αν επεκτείνουν την περίθαλψη σε ένα μόνο από τα τεράστια τμήματα του αμερικάνικου πληθυσμού που δεν έχουν πρόσβαση στο σύστημα υγείας, στην Κούβα έχουν όλοι ανεξαιρέτως και δωρεάν πλήρη υγειονομική περίθαλψη. Με τις ελλείψεις και τα μειονεκτήματα της, αλλά με τον σωστό προσανατολισμό.

Και τελικά, ό,τι ενστάσεις και αντιρρήσεις και να έχει κανείς για το καθεστώς της Κούβας, για τον δρόμο που επέλεξε για τον σοσιαλισμό, για την πρόσδεση στο άρμα της Σοβιετικής Ένωσης, για όσους βρίσκονται στην αριστερή όχθη του ποταμού ο Φιντέλ Κάστρο ήταν ένα σύμβολο των καταπιεσμένων όλης της Γης. Συμβόλιζε τη δύναμη που μπορεί να έχει ένας λαός όταν αποφασίσει να πάρει την κατάσταση στα χέρια του, συμβόλιζε επίσης την αντίσταση στις επιλογές του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού, συμβόλιζε ακόμα την περηφάνεια μιας μικρής χώρας να μην γονατίσει μετά την κατάρρευση του μεγάλου συμμάχου της και να διαλύσει σε μια νύχτα όλα τα επιτεύγματα της επανάστασης. Ο Φιντέλ συμβόλιζε τον επαναστάτη που τα παράτησε όλα, και την περιουσία του, για να δουλέψει για τον λαό. Έπαιξε κορώνα-γράμματα τη ζωή του, απέτυχε μια φορά και το ξανάκανε! Το πρόσωπό του ταυτίστηκε με όλα αυτά. Για όσους τώρα βρίσκονται στην απέναντι πλευρά ήταν ένας "δικτάτορας", αυτός που τους χαλούσε τον μύθο της παντοκρατορίας, ο αναιδής, το αγκάθι, ξεχνώντας να αναφέρουν φυσικά ποια σαπίλα ακριβώς υπερασπίζονται. Ίσως και να το κάνουν επειδή, όπως παρατήρησε χιουμοριστικά ένας φίλος μου, αυτοί δεν έχουν να επιδείξουν κάποια ανάλογη προσωπικότητα, με παρόμοια χαρακτηριστικά. Πρέπει να ανατρέξουν αιώνες πίσω. Και αυτοί, αν μεταφέρονταν με μαγικό τρόπο στο σήμερα, μάλλον με τον Κάστρο θα συντάσσονταν, όχι με τους Ομπάμα.

Σημειώσεις:
(1): http://monthlyreview.org/2009/01/01/the-cuban-revolutionary-doctor-the-ultimate-weapon-of-solidarity/