Πέμπτη 21 Δεκεμβρίου 2017

"Υπήρχε ναζιστική λογοτεχνία στη Λατινική Αμερική;"

Η ναζιστική λογοτεχνία στην Αμερική

Σημειώσεις για το βιβλίο


("Η ναζιστική λογοτεχνία στην Αμερική"/Ρομπέρτο Μπολάνιο/1993, μτφρ Κρίτων Ηλιόπουλος, εκδ. Άγρα, Αθήνα 2014)



Ο τίτλος είναι πραγματικά εντυπωσιακός. Και αναρωτιέται κανείς: υπήρχαν ναζιστές στη Λατινική Αμερική; και ήταν τόσο πολλοί που βγάλανε και γνωστούς λογοτέχνες ή ποιητές; Η σκέψη καταρχάς πάει αυθόρμητα σε εισαγόμενους λογοτέχνες. Άλλωστε, τόσοι και τόσοι Γερμανοί κατέφυγαν σε χώρες όπως στην Αργεντινή, την Ουρουγουάη και τη Βραζιλία μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο για να αποφύγουν τα δικαστήρια, και η τεράστια πλειοψηφία εξ αυτών την κρεμάλα. Φυσικά κάτι τέτοιο ήταν αδύνατο▪ δεν θα διακινδύνευαν οι διάφοροι Άιχμανν και Μένγκελε, ακόμα κι αν είχαν καλλιτεχνικές ανησυχίες, να διακινδυνεύσουν δημοσιότητα και αναγνώριση, την ώρα που εκκρεμούσαν διεθνή εντάλματα σύλληψης εις βάρος τους. Οι εγκληματίες πολέμου αυτοί πήγαν τόσο μακριά για να λουφάξουν φυσικά, να κρυφτούν για να αποφύγουν τη δίκαιη τιμωρία τους. Πήραν ψευδώνυμα και μια σκανδαλώδη ανωνυμία για την οποία διαπλέχτηκαν πολλές δυτικές μυστικές υπηρεσίες δίνοντας τους ένα άτυπο συγχωροχάρτι και απασχολήθηκαν ως στελέχη ή απλοί εργαζόμενοι κυρίως σε επιχειρήσεις που έτρεχαν μέλη της εκεί προπολεμικής γερμανικής παροικίας. Άλλοι πάλι γίνανε μπράβοι τσιφλικάδων και άλλοι άνοιξαν δικές τους επιχειρήσεις. Ο γνωστός ταγματάρχης των Ες-Ες Όττο Σκορτσένυ, αγαπημένο παιδί του Χίτλερ, για κάποιο διάστημα χρημάτισε προσωπικός σωματοφύλακας της Εβίτας Περόν.
Όλοι έχουν πεθάνει πλέον και για κανέναν δεν ακούστηκε να έχει λογοτεχνικό έργο. Θα πει κάποιος "μα ο διοικητής του Άουσβιτς να γράψει διηγήματα;". Ναι, το ότι είναι ένας εγκληματίας δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να έχει και καλλιτεχνικό ταλέντο, τέτοιο που να αναγνωριστεί από τους κριτικούς.

Παρασκευή 1 Δεκεμβρίου 2017

Μικρά της Ιστορίας ΙΙΙ (Ποιος σκότωσε τον "Κόκκινο Βαρώνο"; )

Το τέλος του Μάνφρεντ φον Ριχτχόφεν

Ένα εναλλακτικό σενάριο



Πώς πέθανε τελικά ο φον Ριχτχόφεν, ο λεγόμενος Κόκκινος Βαρώνος, δηλαδή ο διασημότερος πιλότος της Γερμανίας κατά τον Α'Παγκόσμιο Πόλεμο; Το μυστήριο δεν έχει λυθεί ακόμα. Ο λόγος είναι απλός: ο Ριχτχόφεν καταρρίφτηκε ενώ πετούσε χαμηλά  πάνω από τις αγγλικές γραμμές όπου όλοι τον πυροβολούσαν, με ό,τι όπλο είχαν διαθέσιμο. Μαζί τους και ένα εγγλέζικο καταδιωκτικό που τον ακολουθούσε. Έτσι, όλοι διεκδίκησαν τη δόξα της κατάρριψης.

Τετάρτη 22 Νοεμβρίου 2017

Και τώρα τί για το ΠαΣοΚ;

Το ΠαΣοΚ σε μετάβαση

Νέα και παλιά υλικά αμφίβολης ποιότητας




Αυτό που επαναλάμβαναν τα στελέχη του ΠαΣοΚ μετά και τον δεύτερο γύρο των εσωκομματικών (ουσιαστικά) εκλογών τους ήταν μια παραλλαγή του γνωστού "κουφάλα νεκροθάφτη δεν ξοφλήσαμε ακόμα". Το ΠαΣοΚ είναι εδώ, όχι βεβαίως δυνατό, αλλά εδώ σίγουρα. Και με κάποιες προοπτικές. Ως προς το ποιες είναι αυτές, θα δείξει.

Δευτέρα 6 Νοεμβρίου 2017

"Γυρισμός"

Γυρισμός

(πεζό)


Όταν γύρισε απ' το ταξίδι στάθηκε μπροστά στην εξώπορτα και ξεκίνησε να ψάχνει τις τσέπες του να βρει τα κλειδιά. Στην αρχή ψαχούλεψε επιφανειακά και πρόχειρα χτυπώντας τις ελαφρά με την παλάμη του, μετά έβαζε το χέρι σε κάθε μια με τη σειρά. Ανησύχησε που δεν τα εντόπισε με την πρώτη. Μια ζωή αυτό παθαίνει, τα τοποθετεί σε μια θήκη που εκείνη την στιγμή πιστεύει ότι θα θυμηθεί όταν έρθει η ώρα, και μετά το ξεχνάει, δείγμα πάντως ότι ακόμα εμπιστεύεται την μνήμη του-ακόμα κι όταν αυτή αποδεδειγμένα τού κάνει νερά. Τελικά τα βρήκε. Όμως το χέρι του είχε περάσει ήδη δυο φορές απ' την εσωτερική τσέπη του μπουφάν. Αυτό κι αν τον εκνέυρισε, ανάθεμά το άγχος μου κάθε φορά, σκέφτηκε, ανάθεμα πια.

Τετάρτη 1 Νοεμβρίου 2017

Μικρά της Ιστορίας ΙΙ (Γιατί έμεινε το άγαλμα του τσάρου;)

Το άγαλμα του τσάρου Αλέξανδρου ΙΙΙ

Η παράξενη διατήρηση ενός τσαρικού μνημείου στη Σοβιετική Ένωση


Όταν μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση ανακηρύχτηκε η κυβέρνηση των σοβιέτ των εργατών-αγροτών-στρατιωτών, ένα από τα θέματα που την απασχόλησαν ήταν η απεικόνιση της ιστορίας και των ιστορικών προσώπων με αγάλματα στις πλατείες. Ξεκίνησαν να κατασκευάζονται γλυπτά που απεικόνιζαν καταρχήν τους μεγάλους επαναστάτες, τον Μαρξ, τον Ένγκελς, τον Σπάρτακο, το Ροβεσπιέρο, το Δαντών, ακόμα και τον Μπακούνιν, και φυσικά να γκρεμίζονται τα αγάλματα των τσάρων, τα σύμβολα μιας καταπίεσης αιώνων. Από τους τσάρους δεν έμεινε κανένας, εκτός τον Μέγα Πέτρο που διατηρήθηκε για ιστορικούς λόγους, επειδή ήταν η πρώτος ηγέτης της Ρωσσίας. Όλοι οι υπόλοιποι οδηγήθηκαν στα χυτήρια ή διαλύθηκαν με τις βαριοπούλες. Υπήρχε όμως μια περίεργη εξαίρεση: το μπρούτζινο έφιππο άγαλμα του τσάρου Αλέξανδρου ΙΙΙ (πατέρα του τελευταίου της δυναστείας των Ρομανώφ, Νικολάου ΙΙ) στο Πέτρογκραντ, μπροστά από το σιδηροδρομικό σταθμό του Υπερσιβηρικού, το οποίο έμεινε στη θέση του μέχρι το 1937, οπότε αποθηκεύτηκε σε μουσείο. Το γιατί έμεινε ετούτο το άγαλμα, ενός μεγάλου δυνάστη των λαών της Ρωσσίας, ήταν φυσικά μια απορία όσων επισκέπτονταν μέχρι τότε τη Σοβιετική Ένωση.

Σάββατο 14 Οκτωβρίου 2017

Ποιο ήταν το "Γερμανικό Φθινόπωρο";

Το "Γερμανικό Φθινόπωρο" (Deutscher Herbst)

Μια βρώμικη δυτικογερμανική ιστορία



Φέτος συμπληρώνονται 40 χρόνια από την πιο συγκλονιστική για την κοινή γνώμη της Γερμανίας νύχτα της μεταπολεμικής της ιστορίας, μέχρι την Πτώση του Τείχους του Βερολίνου. Στις 18 Οκτώβρη 1977 όλα τα παλιά ηγετικά μέλη της οργάνωσης ΡΑΦ (Rote Armee Fraktion-Φράξια Κόκκινος Στρατός [1]) βρέθηκαν νεκρά στα κελιά απομόνωσης των φυλακών υψίστης ασφαλείας στο Σταμχάιμ που βρίσκονταν. Ήταν ο Αντρέας Μπάαντερ, η Γκούντρουν Ένσλιν και ο Γιαν Καρλ Ράσπε. Επίσημη εκδοχή ήταν η αυτοκτονία. Υπήρχε όμως και άλλο ένα μέλος, η Ίρμγκαρντ Μέλλερ, η οποία επέζησε, και εκεί χάλασε η θεωρία της ομαδικής αυτοκτονίας που διοχέτευσε αμέσως στα ΜΜΕ η δυτικογερμανική κυβέρνηση. 

Τετάρτη 13 Σεπτεμβρίου 2017

Τι έγινε στη Δουνκέρκη (και τι δείχνει στη "Δουνκέρκη");

Δουνκέρκη: Η ιστορία και η ταινία




Η Εκκένωση της Δουνκέρκης στην επίσημη ιστορία ταυτίζεται με τη γνωστή νιτσεϊκή ρήση "ό,τι δεν με σκοτώνει με κάνει πιο δυνατό". Είναι η καταστροφή που αποφεύχθηκε-ή σωστότερα δεν έγινε ολική και έτσι επιβίωσε η Αγγλία. Παρουσιάζεται από πολλούς ιστορικούς σαν η ήττα που έγινε νίκη, και μάλιστα  την ίδια κιόλας μέρα που ολοκληρώθηκε η διαφυγή περίπου 300.000 στρατιωτών απ' τη Δουνκέρκη στο Ντόβερ της Μεγάλης Βρετανίας. Δηλαδή, όχι εκ των υστέρων. Αυτό είναι και το θέμα (αλλά και η αίσθηση) που αποκομίζεται στην ομώνυμη ταινία του Άγγλου σκηνοθέτη Κρίστοφερ Νόλαν.

Σάββατο 26 Αυγούστου 2017

PASOK F.C.

PASOK F.C.

(Σχόλιο)


Αυτήν την στιγμή η "Δημοκρατική Συμπαράταξη" θυμίζει μια ποδοσφαιρική ομάδα στις αρχές του καλοκαιριού: να κάνουμε μεταγραφές. Να πάρουμε παιχτάκια να βγει η χρονιά. Πριν κλείσουν προπονητή, η διοίκηση (ΠαΣοΚ) παίρνει αβέρτα ό,τι κυκλοφορεί ελεύθερο στην αγορά, για όλες τις θέσεις. Παίρνει κεντρώους, κεντροδεξιούς, κεντροαριστερούς εξτρέμ, κεντροαριστερούς που συγκλίνουν στο κέντρο, αμυντικούς και, εσχάτως, ο "πρόεδρας" (η πρόεδρος για την ακρίβεια) βρίσκεται μπροστά στη συμφωνία με βετεράνο γκολτζή επιθετικό, που έβαζε στα ντουζένια του δέκα-δώδεκα γκολ στη σαιζόν (τα πέντε με πέναλντυ), τον Σταύρο Θεοδωράκη. Μπορεί να μην έχει την σπιρτάδα του παρελθόντος-αυτό οι οπαδοί το ξέρουν-όμως μπορεί να ξεσηκώσει με τις ενέργειές του στα ΜΜΕ τον κόσμο.

Παρασκευή 18 Αυγούστου 2017

Ποιήματα ΙΙ-V

Ποιήματα ΙΙ-V




~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~

ΙΙ. (17-VIII-2017)

Τώρα πια που δεν μπορείς να ζωγραφίσεις,
παρά μόνο να ζηλέψεις το μικρό παιδί που ανακατεύει τις γραμμές και τα χρώματα,
γράψε!
Τα λουλούδια είναι για σένα οι λέξεις, τα ουράνια τόξα οι προτάσεις και το κείμενο ο ουρανός σου με τα σύννεφα.
Πολλά ή λίγα, φορτωμένα με βροχή ή όχι, πόση σημασία έχει;
.


Δευτέρα 14 Αυγούστου 2017

"Ποιo ήταν το πρώτο Survivor;" (το Πείραμα του Μουζαφέρ Σερίφ)

Το πρώτο Survivor

Το πείραμα του Μουζαφέρ Σερίφ



Εισαγωγή


Το 1954 ο Τουρκοαμερικάνος κοινωνικός ψυχολόγος Μουζαφέρ Σερίφ εκτέλεσε ένα πολύ ενδιαφέρον πείραμα πάνω στην συμπεριφορά μιας ομάδας ανθρώπων όταν αυτή ανταγωνίζεται μια άλλη και πόσο  η συμπεριφορά αυτή μεταβάλλεται όταν οι συνθήκες ανταγωνισμού αλλάζουν ή εξαφανίζονται. Τα συμπεράσματα που έβγαλε από αυτό το πείραμα τον οδήγησαν να διατυπώσει λίγα χρόνια μετά τη Θεωρία της Ρεαλιστικής Σύγκρουσης, η οποία είναι πολύ χρήσιμη για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Άλλωστε το πείραμα πραγματοποιήθηκε σε παιδιά. Τα πειράματα κοινωνικής ψυχολογίας, σαν του Σερίφ, μεταπολεμικά γνώρισαν μια έκρηξη. Το συγκεκριμένο είναι από τα πιο ενδιαφέροντα, επίκαιρο σήμερα, διότι σχεδόν απαράλλαχτο καθήλωσε χιλιάδες τηλεθεατές πρόσφατα στην ελληνική τηλεόραση.

Παρασκευή 28 Ιουλίου 2017

Ένα έξυπνο...Human Resourse Management

Το έξυπνο...Human Resourse Management που κέρδισε μια μάχη



Προπαγανδιστική αφίσα των Γιαπωνέζων
Μετά το βομβαρδισμό του Πέρλ Χάρμπορ στις 7 Δεκέμβρη του 1941, ξεκίνησε σαν ορμητικός χείμαρρος η ιαπωνική προέλαση σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του Ειρηνικού ωκεανού, καταλαμβάνοντας μία-μια τις αποικίες που διατηρούσαν στην περιοχή οι ανταγωνίστριες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις: Χονγκ Κόνγκ, Σιγκαπούρη, Μαλαισία, Μπούρμα (Βρετανική Αυτοκρατορία), Φιλιππίνες (ΗΠΑ), Ινδονησία (Ολλανδία), Ινδοκίνα (Γαλλία). Παράλληλα συνεχίστηκε η επίθεση για την κατάληψη της υπόλοιπης Κίνας. Μέσα σε μόνο τέσσερις μήνες και με μεγάλη οικονομία σε πόρους και δυνάμεις, όλος ο κεντρικός και δυτικός ωκεανός ήταν πλέον στα χέρια των Γιαπωνέζων. Την περισσότερη αντίσταση τη συνάντησαν στις Φιλιππίνες, ενώ στις υπόλοιπες κατακτήσεις τους καθοριστικός παράγοντας επιτυχίας αποτέλεσε το γεγονός ότι οι μητροπόλεις δεν μπορούσαν να διαθέσουν στρατεύματα προς ενίσχυση των μικρών φρουρών που διατηρούσαν εκεί, διότι είτε είχαν καταληφτεί από τη ναζιστική Γερμανία (Γαλλία, Ολλανδία), είτε αντιμετώπιζαν φοβερές δυσκολίες στην Ευρώπη (Βρετανική Αυτοκρατορία). Απέμενε η Αυστραλία.

Πέμπτη 13 Ιουλίου 2017

ποίημα I

------------------------------------------------------
Παλεύω με τα θηρία τώρα
μόνος σε μια γωνιά του κόσμου
που δεν ήξερα πως υπάρχει.
Ο,τι και να διάβαζα γι αυτήν
δεν ήξερα πως είναι
κι όμως βρέθηκα εκεί
γιατί τίποτα δεν θα μείνει ανεξερεύνητο.
Και τώρα ρουφάω το αίμα απ'τις πληγές
μα δεν το φτύνω.
---------------------------------------------------

Δευτέρα 3 Ιουλίου 2017

Δυο χρόνια "Giati-baba"

ΔΥΟ ΧΡΟΝΙΑ "Γιατί-μπαμπά;"+Ευρετήριο

-Μισό λεπτό, μισό λεπτό, να το φωτογραφίσω για τη συνθηματολογία μου (Σκίτσο-αφιέρωση του Κωστάκη για τα δυο χρόνια "Γιατί-Μπαμπά")
 

Δεύτερα γενέθλια σήμερα, και πλέον το μπλογκ περπατά κανονικά. Αναπτύσσεται γρήγορα, όπως ένα παιδί δυο χρονών. Πράγματι, από τις 6.400 αναγνώσεις άρθρων του πρώτου χρόνου πέρασε στις 24.700 του δεύτερου. Βέβαια, τη μερίδα του λέοντος κατέχει το άρθρο για το ουζερί "Τηνιακό" που αναδημοσιεύτηκε και σε πέντε-έξι ιστοσελίδες (χωρίς να με ρωτήσει κανείς, όμως τουλάχιστον βάζανε την πηγή και έτσι το μπλογκ έγινε γνωστότερο). Το συγκεκριμένο άρθρο θεωρήθηκε πολύ αξιόλογο και από τους φίλους μου. Και συνεχίζει να διαβάζεται ανελλειπώς.

Τρίτη 27 Ιουνίου 2017

Ο ύπνος του δικαίου

Ο ύπνος του δικαίου

διήγημα

(Μέρος Ι "Η ανακάλυψη")
(Μέρος ΙΙ "Ο χρόνος που (δεν) τρέχει")

Λένε ότι ο βαρύς ύπνος ταιριάζει σε όσους έχουν ήσυχη τη συνείδησή τους. Όμως σε κάποια φρικιαστικά εγκλήματα, ο φονιάς πηγαίνει μετά στο κρεβάτι του και κοιμάται. Πως εξηγείται διάολε; Είναι δυνατόν να σκοτώνεις άνθρωπο και μετά να μην τρέχει τίποτα; Ενίοτε, είναι. Εξαιρώντας τις περιπτώσεις σχιζοφρένειας, ο φόνος ανακουφίζει αυτόν που ταλαιπωρείται φριχτά από έναν άλλον άνθρωπο, το θύμα του. "Εγώ τώρα είμαι εντάξει", αναφέρουν ψύχραιμοι στην απολογία τους στο δικαστήριο, "καταλαβαίνω ότι παράβηκα το νόμο, τιμωρήστε με, δεν με νοιάζει". Και λένε αλήθεια, γιατί η τιμωρία που θα τους επιβληθεί είναι στο μυαλό τους η ολοκλήρωση της πράξης τους, ανακουφιστική κι αυτή, διότι παρακάμπτεται η απολογία στον ίδιο τους τον εαυτό. Αναλαμβάνει άλλος την ευθύνη να τους τιμωρήσει. Ορισμένοι δε το τραβάνε στα άκρα: ζητούν επιτακτικά και τη δική τους θανάτωση. Έτσι το τελειοποιούν το έγκλημα. Γλιτώνουν τις τύψεις. Αποφεύγουν, με άλλα λόγια, να την κατάσταση από την οποία δεν μπορούν πια να φύγουν και να γυρίσουν πίσω.

Σάββατο 17 Ιουνίου 2017

H Λουντμίλα Παβλισένκο πάει στην Αμερική

H Λουντμίλα Παβλισένκο, η "Πρώτη Κυρία" του Μετώπου.

Η Παβλισένκο ανάμεσα σε θαυμαστές της

Η Λουντμίλα Παβλισένκο ήταν η φονικότερη ελεύθερη σκοπεύτρια του Ερυθρού Στρατού κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Εκτέλεσε 309 Γερμανούς, εκ των οποίων οι 100 ήταν αξιωματικοί και οι 36 ήταν ελεύθεροι σκοπευτές, δηλαδή κέρδισε και τριανταέξι μονομαχίες, γεγονός που την καθιστά την σημαντικότερη πολεμίστρια του πολέμου παγκοσμίως. Λόγω του αυστηρού σοβιετικού συστήματος καταγραφής τέτοιων επιτυχιών, που απαιτεί επιβεβαίωση και από τρίτο παρατηρητή (ένας ο σκοπευτής, δεύτερος ο βοηθός), εκτιμάται ότι τελικά η Παβλισένκο σκότωσε πάνω από 500 αντιπάλους, πρακτικά ένα ολόκληρο τάγμα, και γι αυτό-εκτός των άλλων-έλαβε και το ανώτατο παράσημο: της ηρωΐδας της Σοβιετικής Ένωσης. Προήχθη σε ταγματαρχίνα, αν και μετά τον πόλεμο συνέχισε τις σπουδές της στην Ιστορία στο πανεπιστήμιο του Κιέβου.

Δευτέρα 1 Μαΐου 2017

Ο χρόνος που (δεν) τρέχει

Ο χρόνος που (δεν) τρέχει

διήγημα


(συνέχεια από το προηγούμενο)

Ο καφετζής καθάρισε τον πάγκο από τα ψίχουλα και τα νερά, άνοιξε το ταμείο, έβγαλε και μέτρησε τα χαρτονομίσματα, κοίταξε για λίγο στο πουθενά και τα έχωσε γρήγορα στην τσέπη του. Κατευθύνθηκε στον ηλεκτρικό πίνακα του μαγαζιού και άρχισε να κατεβάζει μια μια τις ασφάλειες των φώτων. Οι λάμπες σβήσανε, και το μαγαζί δεχόμενο πια μόνο το φως του εξωτερικού στύλου της ΔΕΗ πήρε ξάφνου όλες τις αποχρώσεις του γκρί μέχρι το μαύρο. Έριξε μια τελευταία ματιά γύρω του. Καμία εκκρεμότητα, όλα εντάξει.

Τρίτη 18 Απριλίου 2017

Η ανακάλυψη

Η ανακάλυψη

διήγημα


Σ'ένα σπίτι πέτρινο με στρογγυλές καμάρες, ξύλινο οντά και δυόσμο στο πιθάρι έμεινε καρφωμένο το βλέμμα του περιηγητή, περιηγητής τρόπος του λέγειν, στην πραγματικότητα δεν γυροδιάβαινε, τον περισσότερο χρόνο του τον περνούσε στα γράμματα, στους αριθμούς και στα σχέδια, στην πόλη, αλλά να που για κάποιο λόγο βρέθηκε εκεί και τώρα, και τώρα τα μάτια του ανοίγουν όσο μπορούν για να χορτάσουν ήλιο και να δουν, σαν το διάφραγμα της φωτογραφικής μηχανής. Με αυτά κοιτάζει και το σημαδάκι στο χάρτη που είχε τυπώσει, διαβάζει και την περιγραφή για να σιγουρευτεί, ναι αυτό είναι.

Πέμπτη 23 Μαρτίου 2017

Γιατί μας την λέει έτσι ο Ντάισελμπλουμ;

Πλακίτσα-πλακίτσα, αλλά τα συμπεράσματα-συμπεράσματα

Σοσιαλιζμός

«Κατά τη διάρκεια της κρίσης του ευρώ, οι χώρες του βορρά είχαν δείξει αλληλεγγύη προς τις χώρες που είχαν επηρεαστεί από την κρίση. Ως σοσιαλδημοκράτης προσδίδω εξαιρετική σημασία στην αλληλεγγύη. (Ομως) υπάρχουν και υποχρεώσεις. Δεν μπορείς να δαπανάς όλα τα χρήματα σε ποτά και σε γυναίκες και μετά να ζητάς βοήθεια».

Κυριακή 12 Μαρτίου 2017

"Ποιά ήταν η Χρυσή Εποχή;"

Η Χρυσή Εποχή

Ένα κεφάλαιο της ελληνικής μυθολογίας σαν ανάμνηση και εργαλείο εξήγησης


Διάβαζα (ξανά) την "Ελληνική Μυθολογία", μια παλιά έκδοση (εκδ.Αστήρ, Αθήνα 1980) που είχα όταν ήμουν παιδί και έχω κρατήσει μέχρι τώρα, ολίγον σκισμένη, και συγκεκριμένα το κεφάλαιο Η Χρυσή Εποχή. Η Χρυσή εποχή ήταν η περίοδος της βασιλείας του Κρόνου, πριν τον εκθρονίσει με την τιτανομαχία ο Δίας, χρησιμοποιώντας και διάφορα υπερόπλα, σαν τους εκατόγχειρες, τα πολυβόλα της εποχής. Και τι χαρακτηριστικά είχε αυτή η εποχή, σύμφωνα με την περιγραφή του βιβλίου; εδώ είναι το εκπληκτικό.

Σάββατο 11 Μαρτίου 2017

"Συνθηματολογία V"

Συνθηματολογία

Επιστήμη παρατήρησης και αποτύπωσης

To κεφάλαιο-εξωκοινοβουλευτική Αριστερά στην Ελλάδα είναι ένα κεφάλαιο που δεν απασχολεί ιδιαίτερα όσους γράφουν ιστορία για τις δεκαετίες του '70 και του '80, όπως μπορεί να διαπιστώσει κανείς στη βιβλιογραφία. Στην πραγματικότητα, η εξωκοινοβουλευτική Αριστερά δεν βρέθηκε ποτέ στο προσκήνιο, σε αντίθεση με αυτήν της Γερμανίας ή της Ιταλίας. Είναι μεμονωμένα τα γεγονότα όπου πραγματικά πρωταγωνίστησε, λόγω αντικειμενικών και υποκειμενικών δυσκολιών. Όμως, συμμετείχε σταθερά στους λαϊκούς αγώνες της περιόδου και συγκέντρωσε και ένα αξιόλογο ανθρώπινο δυναμικό στις γραμμές της. Και η δράση της συνεχίζεται. Θα έλεγα ότι βρίσκεται σε μια τρίτη περίοδο δραστηριοποίησης. Η πρώτη ήταν η προδικτατορική, στην Ελλάδα και στην προσφυγιά, η δεύτερη ήταν η μεταπολιτευτική (μέχρι και τη δεκαετία του '90) και η τρίτη η σημερινή. 
Η Συνθηματολογία V καταπιάνεται με την γρήγορη ακμή και παρακμή της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς κατά τη διάρκεια της δεύτερης περιόδου, και ειδικά ενός σημαντικού τμήματος της , αυτού που ασπάστηκε τη Θεωρία των Τριών Κόσμων, σε συνάρτηση με την καταιγιστική άνοδο της επιρροής του ΠαΣοΚ στην κοινωνία της εποχής. Του φαινομένου, δηλαδή, που ονομάστηκε από πολλούς πασοκισμός.

Φώτο 6. "Χαφιέδες του ΠΑΣΟΚ" (υπογραφή ΕΚΚΕ-ΜΛΚΚΕ)


Κυριακή 5 Μαρτίου 2017

Το 1977, στο πανεπιστήμιο της Ρώμης (μέρος ΙΙ)

Οι Λάμα να μείνουν στο Θιβέτ (I Lama stanno a Tibet)

Η αρχή του Ιταλικού '77-Μέρος ΙΙ

Il padrone disperato  /  Το αφεντικό απεγνωσμένο
ha chiamato il sindacato  /  φώναξε το συνδικάτο
Lama mio salva mi tu  /  Λάμα μου σώσε με εσύ
cosi non se ne puό piu'  /  έτσι δεν πάει άλλο
E con gran pubblicitά  /  και με τυμπανοκρουσίες
va nell' universitά  / πάει στο πανεπιστήμιο
di preciso il diciasette  /  Για την ακρίβεια στις 17
del febbraio settantasette  /  Το Φλεβάρη του '77
sopra un palco da cantante  /  Πάνω σε μια εξέδρα συναυλίας
Il progetto delirante  /  Το παλαβό σχέδιο
Il lavoro benedici  /  Ευλόγησον την εργασία
viva viva i sacrifici  /  Ζήτω ζήτω οι περικοπές.

Τετάρτη 22 Φεβρουαρίου 2017

Το 1977, στο πανεπιστήμιο της Ρώμης (μέρος Ι)

Οι Λάμα να μείνουν στο Θιβέτ (I Lama stanno a Tibet)

Η αρχή του Ιταλικού '77-Μέρος Ι

Il padrone disperato  /  Το αφεντικό απεγνωσμένο
ha chiamato il sindacato  /  φώναξε το συνδικάτο
Lama mio salva mi tu  /  Λάμα μου σώσε με εσύ
cosi non se ne puό piu'  /  έτσι δεν πάει άλλο
E con gran pubblicitά  /  και με τυμπανοκρουσίες
va nell' universitά  / πάει στο πανεπιστήμιο
di preciso il diciasette  /  Για την ακρίβεια στις 17
del febbraio settantasette  /  Το Φλεβάρη του '77
sopra un palco da cantante  /  Πάνω σε μια εξέδρα συναυλίας
Il progetto delirante  /  Το παλαβό σχέδιο
Il lavoro benedici  /  Ευλόγησον την εργασία
viva viva i sacrifici  /  Ζήτω ζήτω οι περικοπές.
(.)

 Εισαγωγή

 

Το ιταλικό '77 (Il settantasette) ήταν η χρονιά της μεγάλης φοιτητικής αναταραχής, για πολλούς το επιστέγασμα μιας εποχής σημαντικών γεγονότων που ξεκίνησε μια δεκαετία πιο πριν και σημάδεψε τη σύγχρονη ιστορία της Ιταλίας. Μετά το '77, το κίνημα (il movimento, δηλαδή οι οργανώσεις και οι συλλογικότητες που τοποθετούνταν αριστερά του PCI [1]) έχασε τον πρωταγωνιστικό του ρόλο, παρακολούθησε όλο και πιο παθητικά τις εξελίξεις στις οποίες πρωταγωνίστησαν από το 1978 αφενός ο "ελέφαντας που έχασε το δρόμο του", το PCI, και αφετέρου οι "σύντροφοι που σφάλλουν", οι Ερυθρές Ταξιαρχίες. Συμβολικά, αλλά και ουσιαστικά, η απαγωγή του ηγέτη της DC [2] Άλντο Μόρο στις 16 Απρίλη του 1978 από τις Ερυθρές Ταξιαρχίες ήταν η αρχή της νέας αυτής εποχής.

Τρίτη 24 Ιανουαρίου 2017

"Συνθηματολογια IV"

Συνθηματολογία

Επιστήμη παρατήρησης και αποτύπωσης

 

Φώτο 5. Δύο χρόνια ΣυΡιζΑ ("η ελπίδα έρχεται"-η Αριστερά φεύγει)


Δυο χρόνια μετά την εκλογική νίκη του ΣυΡιζΑ (25 Γενάρη 2015) είναι καιρός ο σκύλος να γλύψει τις πληγές του. Ας πούμε καταρχάς και εν είδει απολογισμού ότι η θέση του ανέργου, του εργαζόμενου, του επαγγελματία χειροτέρεψε. Αλλά ήταν προγραμματισμένο να χειροτερέψει έτσι κι αλλιώς, και με τους άλλους, που υπέγραψαν τα προηγούμενα μνημόνια. Να χειροτέρευε περισσότερο όμως ή λιγότερο, πόσο τελικά; Οι  δημοσιολόγοι των ΝΔ-ΠαΣοΚ υποννοούν λιγότερο, επειδή αφενός αυτοί (λένε ότι) είναι καλύτεροι διαχειριστές και αφετέρου διότι η τρόικα θα τους έκανε το χατήρι, μια και μιλάνε την ίδια γλώσσα (ακόμα και καλύτερα αγγλικά ξέρουν) και έχουν αποδείξει τη δουλικότητά τους εδώ και δεκαετίες. Μα και ο Τσίπρας πλέον αυτό δείχνει. Η γλώσσα που χρησιμοποιεί είναι τεχνοκρατική και επίσης λέει ναι σε όλα. Όσο για το καλύτεροι διαχειριστές ας αφήσουμε τα σκάνδαλα να μιλήσουν. Άρα είναι μήπως πρόβλημα αισθητικής; Δεν αρέσει η φάτσα του Τσίπρα, του Παππά, της Γεροβασίλη, του Τσακαλώτου; Ο Φλαμπουράρης σου μοιάζει ΠαΣοΚ, αλλά δεν είναι; Δεν τους αρέσει που ο πρωθυπουργός "δεν έχει κολλήσει ένσημα"; Γελάνε και οι πέτρες με όλους αυτούς τους πολιτευτές της πασοκοδεξιάς που έχουνε σκοτωθεί στη δουλειά και στο άγχος, πριν τάχα δουλέψουν για τον ελληνικό λαό. Τους ενοχλεί το ιδεολογικό φορτίο που κουβαλάει ο ΣυΡιζΑ, είναι προφανές. Τελικά ίσως είναι ζήτημα περίπου αισθητικής.

Δευτέρα 23 Ιανουαρίου 2017

Ο σ. Γρηγόρης Κωνσταντόπουλος με δυο λόγια

Ο σ. Γρηγόρης Κωνσταντόπουλος (1945-2017) με δυο λόγια




Ο Γρηγόρης Κωνσταντόπουλος ήταν ο κομμουνιστής που όλες οι οργανώσεις θα ήθελαν να έχουν στις γραμμές τους. Απλός, λαϊκός, καταρτισμένος, έξυπνος, με ήθος και απλή γλώσσα. Εξηγούσε τα πιο δύσκολα πράγματα με τον πιο απλό τρόπο, επιστρατεύοντας και το χιούμορ, όταν έβλεπε τον συνομιλητή του να υποστηρίζει θεωρίες περίεργες, ρεφορμιστικές, μικροαστικές. Δεν είχε πάντα όρεξη για κουβέντα, αλλά υπήρχε ένα κολπάκι για να ξεκινήσει να μιλάει, ή να πεις κάτι εξωφρενικό που είπε κάποιος (ή εσύ!) ή να τον τσιγκλίσεις με διεθνή θέματα του κινήματος. Τα εξηγούσε όλα και πάντα με ένα πονηρό χαμόγελο ικανοποίησης.
Δίδασκε ήθος. Γι αυτόν προείχε η ενότητα για τη λαϊκή υπόθεση, μακριά από τερτίπια και μαγαζακισμούς. Δίδασκε πολιτική. όχι μόνο με το παράδειγμά συνέπειας του για μια ολόκληρη ζωή, αλλά και με τα λόγια του, ερμηνεύοντας με τον πιο απλό τρόπο τις αντιθέσεις, σαν να σου έδινε το κλειδί να κατανοήσεις αυτά που μπουρδούκλωνε η πραγματικότητα. Ευτυχώς δεν ήταν ο μόνος. Ήταν όμως ξεχωριστός. Και στην πολιτική έχει τεράστια σημασία να βάζεις σε μια τάξη τις ιδέες σου και να μη λες έτσι τη μια και αλλιώς την άλλη.