Τι γύρευαν οι γαριβαλδινοί στην Κρήτη;

Γαριβαλδινοί στην Κρήτη

Σημειώσεις πάνω στο ημερολόγιο του Giovanni Pasculli "Αποστολή στην Κρήτη 1866-67"

Το Αρκάδι είναι ένας κλασικός προορισμός των ημερήσιων σχολικών εκδρομών των νομών της Κρήτης, λόγω κυρίως της ιστορικής Μονής που βρίσκεται εκεί. Τον Μάρτη του 1866 ξεκίνησε άλλη μια κρητική επανάσταση και η Μονή Αρκαδίου, σε κάποια αρχική φάση, αποτέλεσε κάτι σαν διοικητικό κέντρο του αγώνα. Εκεί κάνανε συσκέψεις οι καπετάνιοι όλων των επαρχιών. Οι τουρκοαιγύπτιοι την περικύκλωσαν στις 9 Νοέμβρη του ίδιου έτους και ο ηγούμενος Γαβριήλ (σ.σ. στην πραγματικότητα, ο αντάρτης Κωνσταντίνος Γιαμπουδάκης-ο ηγούμενος είχε σκοτωθεί, αλλά έτσι έμεινε στη λαϊκή παράδοση), φοβούμενος εύλογα την σφαγή, προτίμησε, αντί να παραδώσει το μοναστήρι με τις εκατοντάδες γυναικόπαιδα και τους τραυματίες που είχαν βρει καταφύγιο μέσα, να βάλει φωτιά στην μπαρουταποθήκη και έτσι να ανατιναχτούν όλοι• κρητικοί και τούρκοι, άμαχοι και στρατιώτες. Οι νεκροί ήταν εκατοντάδες και ο κρότος της έκρηξης ακούστηκε-είπανε-μέχρι τον Χάνδακα. Το ολοκαύτωμα του Αρκαδίου δεν ακούστηκε μόνο εκεί• ακούστηκε και από φιλελεύθερα αυτιά στην Ευρώπη, όπου αφενός ο επαναστατικός αναβρασμός του 1848 δεν είχε κοπάσει (τουναντίον, το 1871 θα γίνει η Κομμούνα του Παρισίου-γεγονός τεράστιας πολιτικής σημασίας όπως αποδείχτηκε στη συνέχεια) και αφετέρου το λεγόμενο Ανατολικό Ζήτημα (η διάλυση της οθωμανικής αυτοκρατορίας) ήταν ένα σημαντικό στη διεθνή πολιτική σκηνή πεδίο παρέμβασης για τα κράτη που είχαν διαμορφωθεί στον ευρωπαϊκό χώρο τον 19ο αιώνα. Η αναμέτρηση των φιλελεύθερων και των μοναρχικών συνεχιζόταν, όσο συνεχιζόταν η διαμόρφωση εθνικών κρατών, όπως και η διάδοση προοδευτικών ιδεών-δημοκρατικών, σοσιαλιστικών, αντικληρικαλικών. Μέσα σ'αυτό το πλαίσιο, περίπου διακόσιοι ιταλοί γαριβαλδινοί (δηλαδή οπαδοί του Ιωσήφ Γαριβάλδη και της ιδεολογίας του) πήγαν εθελοντικά στην Κρήτη τον χειμώνα του 1866 προς 1867 να ενισχύσουν τους επαναστάτες. Επικεφαλής ενός αποσπάσματος αυτών ήταν ο Τζιοβάννι Πασκούλλι (Giovanni Pasculli), ο συγγραφέας του βιβλίου "Αποστολή στην Κρήτη", εκδ. Βικελαίας Δημοτικής Βιλιοθήκης 2018 σε μετάφραση της Κατερίνας Παπαδάκη, το οποίο στην πραγματικότητα είναι ένα ημερολόγιο, μέρα προς μέρα, της σύντομης παραμονής του στο νησί.

Μικρά της Ιστορίας VIIΙ (Η κατάρα του Ταμερλάνου)

Η Κατάρα του Ταμερλάνου

Δεισιδαιμονία και πολιτικές αντιδράσεις

Ο Μιχαήλ Γερασίμωφ

Στις 15 Ιούνη 1941 η αρχαιολογική σχολή του Πανεπιστημίου της Λένινγκραντ οργάνωσε μια αποστολή αρχαιολόγων στη Σαμαρκάνδη του Ουζμπεκιστάν της Σοβιετικής Ένωσης, με σκοπό να ανοίξουν το ταφικό σύμπλεγμα Γκουτ-ε-Αμίρ (Gut e Amir) όπου είχε ταφεί ο Ταμερλάνος το 1405. Η πολυμελής αποστολή είχε επικεφαλής τον Μιχαήλ Γερασίμωφ και αποτελούνταν από αρχαιολόγους, ιστορικούς, ανθρωπολόγους, συγγραφείς, καμεραμάν κλπ. Ο Γερασίμωφ ήταν ονομαστός ανθρωπολόγος και ιστορικός της ΕΣΣΔ, ειδικός στο να ανασυνθέτει τα σώματα και τα πρόσωπα των σκελετών και κρανίων στα αρχαιολογικά ευρήματα. Οι μέθοδοί του έγιναν παγκοσμίως γνωστές αργότερα, κατά τη δεκαετία του '50, μετά το φημισμένο άνοιγμα του τάφου του Ταμερλάνου, του επονομαζόμενου και "Ξίφους του Ισλάμ" και την μελέτη των οστών του. Ακολούθησε η εργασία πάνω  στον Ιβάν τον Τρομερό και άλλους. Παρέδωσε διαλέξεις στην Ευρώπη προσκεκλημένος από διάφορα πανεπιστήμια και πέθανε στην Μόσχα το 1970. Πάνω από διακόσιες αναπαραστάσεις προϊστορικών και ιστορικών προσώπων που δημιούργησε, κοσμούν διάφορα μουσεία χωρών της πρώην ΕΣΣΔ. 

Μικρά της Ιστορίας VII (Επιχείρηση Πήτερ Παν)

Επιχείρηση Πήτερ Παν

Το "Fake News" που κατέληξε σε τραγωδία

Το 1960 η αντιπαράθεση ΗΠΑ-Κούβας ξεκίνησε να κορυφώνεται. Ανάμεσα στις διάφορες ενέργειές τους, οι αμερικάνικες μυστικές υπηρεσίες έστησαν έναν πειρατικό ραδιοφωνικό σταθμό στα νησιά Σουάν, κοντά στην Ονδούρα, με σκοπό να εκπέμπει στην Κούβα. Ο σταθμός ονομάστηκε Ράδιο Σουάν (Radio Swan) και μετέδιδε στα μεσαία κύματα προπαγανδιστικές και άλλες εκπομπές με στόχο να αποσταθεροποιήσει τη (νεοσύστατη) επαναστατική κυβέρνηση της Αβάνας. Συνήθως το πρόγραμμα αποτελούνταν από "ειδησεογραφία", αλλά όχι λίγες φορές φιλοξενούσε και προκλάμες των εξόριστων Κουβανών αντικαθεστωτικών.

Μικρά της Ιστορίας ΙΙΙ (Ποιος σκότωσε τον "Κόκκινο Βαρώνο"; )

Το τέλος του Μάνφρεντ φον Ριχτχόφεν

Ένα εναλλακτικό σενάριο

Πώς πέθανε τελικά ο φον Ριχτχόφεν, ο λεγόμενος Κόκκινος Βαρώνος, δηλαδή ο διασημότερος πιλότος της Γερμανίας κατά τον Α'Παγκόσμιο Πόλεμο; Το μυστήριο δεν έχει λυθεί ακόμα. Ο λόγος είναι απλός: ο Ριχτχόφεν καταρρίφτηκε ενώ πετούσε χαμηλά  πάνω από τις αγγλικές γραμμές όπου όλοι τον πυροβολούσαν, με ό,τι όπλο είχαν διαθέσιμο. Μαζί τους και ένα εγγλέζικο καταδιωκτικό που τον ακολουθούσε. Έτσι, όλοι διεκδίκησαν τη δόξα της κατάρριψης.

Μικρά της Ιστορίας ΙΙ (Γιατί έμεινε το άγαλμα του τσάρου;)

Το άγαλμα του τσάρου Αλέξανδρου ΙΙΙ

Η παράξενη διατήρηση ενός τσαρικού μνημείου στη Σοβιετική Ένωση

Όταν μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση ανακηρύχτηκε η κυβέρνηση των σοβιέτ των εργατών-αγροτών-στρατιωτών, ένα από τα θέματα που την απασχόλησαν ήταν η απεικόνιση της ιστορίας και των ιστορικών προσώπων με αγάλματα στις πλατείες. Ξεκίνησαν να κατασκευάζονται γλυπτά που απεικόνιζαν καταρχήν τους μεγάλους επαναστάτες, τον Μαρξ, τον Ένγκελς, τον Σπάρτακο, το Ροβεσπιέρο, το Δαντών, ακόμα και τον Μπακούνιν, και φυσικά να γκρεμίζονται τα αγάλματα των τσάρων, τα σύμβολα μιας καταπίεσης αιώνων. Από τους τσάρους δεν έμεινε κανένας, εκτός τον Μέγα Πέτρο που διατηρήθηκε για ιστορικούς λόγους, επειδή ήταν η πρώτος ηγέτης της Ρωσσίας. Όλοι οι υπόλοιποι οδηγήθηκαν στα χυτήρια ή διαλύθηκαν με τις βαριοπούλες. Υπήρχε όμως μια περίεργη εξαίρεση: το μπρούτζινο έφιππο άγαλμα του τσάρου Αλέξανδρου ΙΙΙ (πατέρα του τελευταίου της δυναστείας των Ρομανώφ, Νικολάου ΙΙ) στο Πέτρογκραντ, μπροστά από το σιδηροδρομικό σταθμό του Υπερσιβηρικού, το οποίο έμεινε στη θέση του μέχρι το 1937, οπότε αποθηκεύτηκε σε μουσείο. Το γιατί έμεινε ετούτο το άγαλμα, ενός μεγάλου δυνάστη των λαών της Ρωσσίας, ήταν φυσικά μια απορία όσων επισκέπτονταν μέχρι τότε τη Σοβιετική Ένωση.

Ποιο ήταν το "Γερμανικό Φθινόπωρο";

Το "Γερμανικό Φθινόπωρο" (Deutscher Herbst)

Μια βρώμικη δυτικογερμανική ιστορία

Φέτος συμπληρώνονται 40 χρόνια από την πιο συγκλονιστική για την κοινή γνώμη της Γερμανίας νύχτα της μεταπολεμικής της ιστορίας, μέχρι την Πτώση του Τείχους του Βερολίνου. Στις 18 Οκτώβρη 1977 όλα τα παλιά ηγετικά μέλη της οργάνωσης ΡΑΦ (Rote Armee Fraktion-Φράξια Κόκκινος Στρατός [1]) βρέθηκαν νεκρά στα κελιά απομόνωσης των φυλακών υψίστης ασφαλείας στο Σταμχάιμ που βρίσκονταν. Ήταν ο Αντρέας Μπάαντερ, η Γκούντρουν Ένσλιν και ο Γιαν Καρλ Ράσπε. Επίσημη εκδοχή ήταν η αυτοκτονία. Υπήρχε όμως και άλλο ένα μέλος, η Ίρμγκαρντ Μέλλερ, η οποία επέζησε, και εκεί χάλασε η θεωρία της ομαδικής αυτοκτονίας που διοχέτευσε αμέσως στα ΜΜΕ η δυτικογερμανική κυβέρνηση. 

Τι έγινε στη Δουνκέρκη (και τι δείχνει στη "Δουνκέρκη");

Δουνκέρκη: Η ιστορία και η ταινία

Η Εκκένωση της Δουνκέρκης στην επίσημη ιστορία ταυτίζεται με τη γνωστή νιτσεϊκή ρήση "ό,τι δεν με σκοτώνει με κάνει πιο δυνατό". Είναι η καταστροφή που αποφεύχθηκε-ή σωστότερα δεν έγινε ολική και έτσι επιβίωσε η Αγγλία. Παρουσιάζεται από πολλούς ιστορικούς σαν η ήττα που έγινε νίκη, και μάλιστα  την ίδια κιόλας μέρα που ολοκληρώθηκε η διαφυγή περίπου 300.000 στρατιωτών απ' τη Δουνκέρκη στο Ντόβερ της Μεγάλης Βρετανίας. Δηλαδή, όχι εκ των υστέρων. Αυτό είναι και το θέμα (αλλά και η αίσθηση) που αποκομίζεται στην ομώνυμη ταινία του Άγγλου σκηνοθέτη Κρίστοφερ Νόλαν.

Ένα έξυπνο...Human Resourse Management

Το έξυπνο...Human Resourse Management που κέρδισε μια μάχη

Προπαγανδιστική αφίσα των Γιαπωνέζων

Μετά το βομβαρδισμό του Πέρλ Χάρμπορ στις 7 Δεκέμβρη του 1941, ξεκίνησε σαν ορμητικός χείμαρρος η ιαπωνική προέλαση σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του Ειρηνικού ωκεανού, καταλαμβάνοντας μία-μια τις αποικίες που διατηρούσαν στην περιοχή οι ανταγωνίστριες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις: Χονγκ Κόνγκ, Σιγκαπούρη, Μαλαισία, Μπούρμα (Βρετανική Αυτοκρατορία), Φιλιππίνες (ΗΠΑ), Ινδονησία (Ολλανδία), Ινδοκίνα (Γαλλία). Παράλληλα συνεχίστηκε η επίθεση για την κατάληψη της υπόλοιπης Κίνας. Μέσα σε μόνο τέσσερις μήνες και με μεγάλη οικονομία σε πόρους και δυνάμεις, όλος ο κεντρικός και δυτικός ωκεανός ήταν πλέον στα χέρια των Γιαπωνέζων. Την περισσότερη αντίσταση τη συνάντησαν στις Φιλιππίνες, ενώ στις υπόλοιπες κατακτήσεις τους καθοριστικός παράγοντας επιτυχίας αποτέλεσε το γεγονός ότι οι μητροπόλεις δεν μπορούσαν να διαθέσουν στρατεύματα προς ενίσχυση των μικρών φρουρών που διατηρούσαν εκεί, διότι είτε είχαν καταληφτεί από τη ναζιστική Γερμανία (Γαλλία, Ολλανδία), είτε αντιμετώπιζαν φοβερές δυσκολίες στην Ευρώπη (Βρετανική Αυτοκρατορία). Απέμενε η Αυστραλία.

H Λουντμίλα Παβλισένκο πάει στην Αμερική

H Λουντμίλα Παβλισένκο, η "Πρώτη Κυρία" του Μετώπου.

Η Παβλισένκο ανάμεσα σε θαυμαστές της

Η Λουντμίλα Παβλισένκο ήταν η φονικότερη ελεύθερη σκοπεύτρια του Ερυθρού Στρατού κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Εκτέλεσε 309 Γερμανούς, εκ των οποίων οι 100 ήταν αξιωματικοί και οι 36 ήταν ελεύθεροι σκοπευτές, δηλαδή κέρδισε και τριανταέξι μονομαχίες, γεγονός που την καθιστά την σημαντικότερη πολεμίστρια του πολέμου παγκοσμίως. Λόγω του αυστηρού σοβιετικού συστήματος καταγραφής τέτοιων επιτυχιών, που απαιτεί επιβεβαίωση και από τρίτο παρατηρητή (ένας ο σκοπευτής, δεύτερος ο βοηθός), εκτιμάται ότι τελικά η Παβλισένκο σκότωσε πάνω από 500 αντιπάλους, πρακτικά ένα ολόκληρο τάγμα, και γι αυτό-εκτός των άλλων-έλαβε και το ανώτατο παράσημο: της ηρωΐδας της Σοβιετικής Ένωσης. Προήχθη σε ταγματαρχίνα, αν και μετά τον πόλεμο συνέχισε τις σπουδές της στην Ιστορία στο πανεπιστήμιο του Κιέβου.

"Συνθηματολογία V"

Συνθηματολογία

Επιστήμη παρατήρησης και αποτύπωσης

To κεφάλαιο-εξωκοινοβουλευτική Αριστερά στην Ελλάδα είναι ένα κεφάλαιο που δεν απασχολεί ιδιαίτερα όσους γράφουν ιστορία για τις δεκαετίες του '70 και του '80, όπως μπορεί να διαπιστώσει κανείς στη βιβλιογραφία. Στην πραγματικότητα, η εξωκοινοβουλευτική Αριστερά δεν βρέθηκε ποτέ στο προσκήνιο, σε αντίθεση με αυτήν της Γερμανίας ή της Ιταλίας. Είναι μεμονωμένα τα γεγονότα όπου πραγματικά πρωταγωνίστησε, λόγω αντικειμενικών και υποκειμενικών δυσκολιών. Όμως, συμμετείχε σταθερά στους λαϊκούς αγώνες της περιόδου και συγκέντρωσε και ένα αξιόλογο ανθρώπινο δυναμικό στις γραμμές της. Και η δράση της συνεχίζεται. Θα έλεγα ότι βρίσκεται σε μια τρίτη περίοδο δραστηριοποίησης. Η πρώτη ήταν η προδικτατορική, στην Ελλάδα και στην προσφυγιά, η δεύτερη ήταν η μεταπολιτευτική (μέχρι και τη δεκαετία του '90) και η τρίτη η σημερινή. 
Η Συνθηματολογία V καταπιάνεται με την γρήγορη ακμή και παρακμή της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς κατά τη διάρκεια της δεύτερης περιόδου, και ειδικά ενός σημαντικού τμήματος της , αυτού που ασπάστηκε τη Θεωρία των Τριών Κόσμων, σε συνάρτηση με την καταιγιστική άνοδο της επιρροής του ΠαΣοΚ στην κοινωνία της εποχής. Του φαινομένου, δηλαδή, που ονομάστηκε από πολλούς πασοκισμός.

Φώτο 6. "Χαφιέδες του ΠΑΣΟΚ" (υπογραφή ΕΚΚΕ-ΜΛΚΚΕ)

Το 1977, στο πανεπιστήμιο της Ρώμης (μέρος ΙΙ)

Οι Λάμα να μείνουν στο Θιβέτ (I Lama stanno a Tibet)

Η αρχή του Ιταλικού '77-Μέρος ΙΙ

Il padrone disperato  /  Το αφεντικό απεγνωσμένο

ha chiamato il sindacato  /  φώναξε το συνδικάτο

Lama mio salva mi tu  /  Λάμα μου σώσε με εσύ

cosi non se ne puό piu'  /  έτσι δεν πάει άλλο

E con gran pubblicitά  /  και με τυμπανοκρουσίες

va nell' universitά  / πάει στο πανεπιστήμιο

di preciso il diciasette  /  Για την ακρίβεια στις 17

del febbraio settantasette  /  Το Φλεβάρη του '77

sopra un palco da cantante  /  Πάνω σε μια εξέδρα συναυλίας

Il progetto delirante  /  Το παλαβό σχέδιο

Il lavoro benedici  /  Ευλόγησον την εργασία

viva viva i sacrifici  /  Ζήτω ζήτω οι περικοπές.

Το 1977, στο πανεπιστήμιο της Ρώμης (μέρος Ι)

Οι Λάμα να μείνουν στο Θιβέτ (I Lama stanno a Tibet)

Η αρχή του Ιταλικού '77-Μέρος Ι

Il padrone disperato  /  Το αφεντικό απεγνωσμένο

ha chiamato il sindacato  /  φώναξε το συνδικάτο

Lama mio salva mi tu  /  Λάμα μου σώσε με εσύ

cosi non se ne puό piu'  /  έτσι δεν πάει άλλο

E con gran pubblicitά  /  και με τυμπανοκρουσίες

va nell' universitά  / πάει στο πανεπιστήμιο

di preciso il diciasette  /  Για την ακρίβεια στις 17

del febbraio settantasette  /  Το Φλεβάρη του '77

sopra un palco da cantante  /  Πάνω σε μια εξέδρα συναυλίας

Il progetto delirante  /  Το παλαβό σχέδιο

Il lavoro benedici  /  Ευλόγησον την εργασία

viva viva i sacrifici  /  Ζήτω ζήτω οι περικοπές.

(.)

 Εισαγωγή

 

Το ιταλικό '77 (Il settantasette) ήταν η χρονιά της μεγάλης φοιτητικής αναταραχής, για πολλούς το επιστέγασμα μιας εποχής σημαντικών γεγονότων που ξεκίνησε μια δεκαετία πιο πριν και σημάδεψε τη σύγχρονη ιστορία της Ιταλίας. Μετά το '77, το κίνημα (il movimento, δηλαδή οι οργανώσεις και οι συλλογικότητες που τοποθετούνταν αριστερά του PCI [1]) έχασε τον πρωταγωνιστικό του ρόλο, παρακολούθησε όλο και πιο παθητικά τις εξελίξεις στις οποίες πρωταγωνίστησαν από το 1978 αφενός ο "ελέφαντας που έχασε το δρόμο του", το PCI, και αφετέρου οι "σύντροφοι που σφάλλουν", οι Ερυθρές Ταξιαρχίες. Συμβολικά, αλλά και ουσιαστικά, η απαγωγή του ηγέτη της DC [2] Άλντο Μόρο στις 16 Απρίλη του 1978 από τις Ερυθρές Ταξιαρχίες ήταν η αρχή της νέας αυτής εποχής.

"ΟΧΙ" ή μήπως "Alors c'est la guerre";

"ΟΧΙ" ή μήπως "Alors c'est la guerre";

Μια λεπτομέρεια του τελεσιγράφου που επέδωσε ο Ιταλός πρέσβης Εμμανουέλε Γκράτσι στο δικτάτορα Ιωάννη Μεταξά δεν έχει αξιολογηθεί όσο θα έπρεπε γιατί-προφανώς-χαλάει τον μύθο που διδάσκει η επίσημη ιστορία. Η ιστορία είναι ενδιαφέρουσα, γνωστή σε πολλούς. Το τελεσίγραφο παραδόθηκε χέρι με χέρι στον Μεταξά στις τρεις τα ξημερώματα της 27ης προς 28ης Οκτωβρίου του 1940 και ανακοίνωνε ουσιαστικά την ιταλική επίθεση στις έξι τα ξημερώματα της ίδιας μέρας, δηλαδή τρεις ώρες μετά.

Το κείμενο έλεγε τα εξής:

 Η ουδετερότης της Ελλάδος απέβη ολονέν και περισσότερον απλώς και καθαρώς φαινομενική. Η ευθύνη δια την κατάστασιν ταύτην πίπτει πρωτίστως επί της Αγγλίας και επί της προθέσεώς της όπως περιπλέκη πάντοτε άλλας χώρας εις τον πόλεμον.

Η Ιταλική Κυβέρνησις θεωρεί έκδηλον ότι η πολιτική της Ελληνικής Κυβερνήσεως έτεινε και τείνει να μεταβάλη το ελληνικόν έδαφος, ή τουλάχιστον να επιτρέψη όπως το ελληνικόν έδαφος μεταβληθή εις βάσιν πολεμικής δράσεως εναντίον της Ιταλίας. Τούτο δεν θα ηδύνατο να οδηγήση ή εις μίαν ένοπλον ρήξιν μεταξύ της Ιταλίας και της Ελλάδος, ρήξιν την οποίαν η Ιταλική Κυβέρνησις έχει πάσαν πρόθεσιν να αποφύγη. 

Όθεν, η Ιταλική Κυβέρνησις κατέληξεν εις την απόφασιν να ζητήση από την Ελληνικήν Κυβέρνησιν -ως εγγύησιν δια την ουδετερότητα της Ελλάδος και ως εγγύησιν δια την ασφάλειαν της Ιταλίας- το δικαίωμα να καταλάβη δια των ενόπλων αυτής δυνάμεων, δια την διάρκειαν της σημερινής προς την Αγγλίαν ρήξεως, ωρισμένα στρατηγικά σημεία του ελληνικού εδάφους.

"Πως καθιερώθηκε η παγκόσμια ημέρα των εργατών (Πρωτομαγιά)";

Η Προέλευση της Εργατικής Πρωτομαγιάς

Η δεκαπενθήμερη εφημερίδα"Όρντινε Νουόβο" (L'Ordine Nuovo, μτφρ. Η Νέα Τάξη) πρωτοεκδόθηκε την Πρωτομαγιά του 1919 στo Τορίνο, τη μεγάλη εργατούπολη της Ιταλίας, με πρωτοβουλία της αριστερής πτέρυγας του Ιταλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος (PSI), αυτής που μετά από περίπου δύο χρόνια συγκρότησε το ΚΚ Ιταλίας (PCd'I). Διευθυντής ήταν ο Αντόνιο Γκράμσι και η εφημερίδα έφερε την επεξήγηση "εβδομαδιαία επιθεώρηση σοσιαλιστικής κουλτούρας". Ανέπτυξε πλούσια θεματολογία πιάνοντας ζητήματα θεωρίας, συνδικαλιστικά και πολιτικά θέματα αλλά και διεθνείς ανταποκρίσεις-αναλύσεις με επίκεντρο βέβαια τη Σοβιετική Ρωσσία, που μονοπωλούσε το ενδιαφέρον, όχι μόνο στον εργατικό τύπο.
Με την ίδρυση του ΚΚΙ, στις 21 Γενάρη 1921, το "Όρντινε Νουόβο" αποτέλεσε το καθημερινό-πλέον-επίσημο όργανο του κόμματος μέχρι την άνοδο του Φασισμού το 1922, οπότε διακόπηκε η έκδοση του. Τον Μάρτη του 1924, σε συνθήκες ημιπαρανομίας, ξαναεκδόθηκε ως θεωρητικό όργανο του ΚΚΙ, με άτακτη περιοδικότητα μέχρι τις αρχές του 1926, οπότε τελικά συνελήφθησαν τα περισσότερα στελέχη του κόμματος, μαζί και ο Γκράμσι, και η εφημερίδα έκλεισε. Στα τέλη της δεκαετίας του '50 οι Ιταλοί νεοφασίστες του Πίνο Ράουτι σφετερίστηκαν τον τίτλο, προσθέτοντας σ' αυτόν το μότο των Ες-Ες "η τιμή μας είναι η πίστη μας", δημιουργώντας την ομώνυμη παρακρατική τρομοκρατική οργάνωση. Η ιστορική εφημερίδα έκλεισε από τον φασισμό και έσβησε από τον νεοφασισμό.

"Μα πως προέκυψε ο Παναμάς;"

Η διώρυγα του Παναμά ή πως διαπραγματεύεται ένας "μεγάλος"

Στα τέλη του 19^ου αιώνα η γαλλική εταιρία του Φερδινάνδου Λεσσαίψ αγόρασε από την κολομβιανή κυβέρνηση (στην οποία ανήκε τότε ο Παναμάς) το δικαίωμα διάνοιξης και εκμετάλλευσης της διώρυγας, όπως είχε πράξει νωρίτερα στο Σουέζ. Οι εργασίες στην πορεία κρίθηκαν ασύμφορες και σταμάτησαν. Ξαναξεκίνησαν λίγο μετά, αλλά πάλι διακόπηκαν, γιατί τα προβλήματα κρίθηκαν αξεπέραστα για τους Γάλλους μηχανικούς, όχι όμως και για τους Αμερικάνους.

Το Αεροπορικό Μουσείο Βελιγραδίου (μέρος Ι)

Το Αεροπορικό Μουσείο του Βελιγραδίου

Η σύγχρονη πολιτική ιστορία της Γιουγκοσλαβίας μέσα από τα εκθέματα 

(Μέρος Ι)

Στο διεθνές αεροδρόμιο "Νικόλα Τέζλα" του Βελιγραδίου βρίσκεται το αεροπορικό μουσείο της Σερβίας. Πρόκειται για ένα μουσείο πλούσιο από εκθέματα, από αεροπλάνα και ελικόπτερα μέχρι πυραύλους, τα οποία-άθελά τους- αφηγούνται μια ιστορία: τη σύγχρονη-αλλοπρόσαλλη να πω;-μεταπολεμική ιστορία του κράτους που ονομάστηκε Λαϊκή Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας, μέχρι τη διάλυσή της το 1990. Μέσα και έξω από ένα ενδιαφέρον, από αρχιτεκτονικής άποψης, κτήριο έχουν συγκεντρωθεί ιπτάμενες μηχανές κατασκευασμένες σε διάφορες χώρες, τη Γιουγκοσλαβία, τις ΗΠΑ, τη Σοβιετική Ένωση, την Αγγλία, τη (χιτλερική) Γερμανία, τη Γαλλία, τις χώρες δηλαδή από τις οποίες η Γιουγκοσλαβία προμηθεύτηκε υλικό, ανάλογα με την τοποθέτηση της χώρας μέσα σε έναν μεταβαλλόμενο διεθνή πολιτικό συσχετισμό . Η παρουσίαση κάποιων από τα εκθέματα αποσκοπεί να μιλήσει ακριβώς για την πολιτική αυτή.

Ορισμένες σκέψεις για τον Μπέρνυ Σάντερς ("Είναι δυνατό να βγει ο Μπέρνυ Σάντερς";)

Ορισμένες σκέψεις για τον Μπέρνυ Σάντερς

KKK: ιδρύθηκε το 1865 από Νότιους, δηλαδή Δημοκρατικούς.

Γνωρίζει κανείς ποιο αμερικάνικο κόμμα υποστήριζε τον 19ο αιώνα τη δουλεία και εξυπηρετούσε τα συμφέροντα των μεγαλογαιοκτημόνων του Νότου [1]; Οι Ρεπουμπλικάνοι είπατε; Χάσατε! Οι Δημοκρατικοί ήταν το κόμμα της μαύρης αντίδρασης. Οι Δημοκρατικοί ήταν το κόμμα που στήριξε τη Κου Κλουξ Κλαν στο νότο για να τρομοκρατεί τους "αράπηδες" και τους λευκούς Ρεπουμπλικάνους υποστηρικτές των δικαιωμάτων των μαύρων. Οι Δημοκρατικοί ήταν στην εξουσία όταν το Ενόλα Γκέυ έριξε την ατομική βόμβα. Οι Δημοκρατικοί πήραν την απόφαση να εισβάλλουν στην Κορέα και στο Βιετνάμ προκαλώντας ανυπολόγιστες καταστροφές στις χώρες και στους λαούς. Παρόλα αυτά, στη συνείδηση της κοινής γνώμης το κόμμα των Δημοκρατικών ταυτίζεται με ένα είδος κεντροαριστεράς, ενώ το κόμμα των Ρεπουμπλικάνων με την κεντροδεξιά.

Συνέντευξη στον Φρήντριχ Φον Πάουλους ("Τι (δεν) είπε ο Φον Πάουλους;")

Συνέντευξη στον Φρήντριχ Φον Πάουλους

Με αφορμή την συμπλήρωση 73 χρόνων από τη Μάχη του Στάλινγκραντ, το σημείο καμπής του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, δημοσιεύω τη (φανταστική) συνέντευξη που έδωσε ο ηττημένος στρατάρχης των Γερμανών, ο Φρήντριχ Φον Πάουλους, μετά την απελευθέρωσή του από τη φυλακή και την επιστροφή του στη Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας το 1953.

Γιατί στον Φον Πάουλους; Διότι πρωταγωνίστησε στην επική αναμέτρηση, ειδικά με την απόφασή του να παραδοθεί και όχι να αυτοκτονήσει (όπως του ζήτησε ο Χίτλερ) και διότι σχεδόν αμέσως μετά κατήγγειλε το χιτλερικό καθεστώς. Κατέθεσε δε ως μάρτυρας κατηγορίας στη Νυρεμβέργη για τα φρικιαστικά εγκλήματα που διέπραξε το ναζιστικό καθεστώς στη Σοβιετική Ένωση. Μη έχοντας πια τίποτα να χάσει, τα δυο του παιδιά σκοτώθηκαν στον πόλεμο και η γυναίκα του πέθανε πριν γυρίσει, ο Φον Πάουλους εξηγεί με την δική του οπτική τα γεγονότα. Μιλάει για όλα τα γεγονότα στα οποία πήρε μέρος: Την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία, τη Νύχτα των Μεγάλων Μαχαιριών, το Σύμφωνο Μολότωφ-Ρίμπεντροπ, την εκκένωση της Δουνκέρκης, το Άφρικα Κόρπς, την επιχείρηση Μπαρμπαρόσσα, τη Μάχη του Στάλινγκραντ. Τα αποσπάσματα του ημερολογίου του Ταράμπριν είναι αληθινά.

"Ποιοί ανατίναξαν την Οθωμανική Τράπεζα; (Μέρος ΙΙ)"

Η Ανατίναξη της Αυτοκρατορικής Οθωμανικής Τράπεζας και τα Γεγονότα του Ίλιντεν

Μέρος ΙΙ: Η επαναστατική δραστηριότητα του 1903

"Ποιοί ανατίναξαν την Οθωμανική Τράπεζα; (Μέρος Ι)"

Η Ανατίναξη της Αυτοκρατορικής Οθωμανικής Τράπεζας και τα Γεγονότα του Ίλιντεν

Πρόλογος

Επισκεπτόμενος τη Θεσσαλονίκη πέρασα, κατόπιν υπόδειξης ενός πολύ καλά καταρτισμένου ιστορικά Σαλονικιού, από την πρώην Αυτοκρατορική Οθωμανική Τράπεζα (σήμερα Κρατικό Ωδείο) για την οποία μου αφηγήθηκε μια πολύ ενδιαφέρουσα ιστορία: την ανατίναξή της από "Σέρβους κομμουνιστές,σκάβοντας λαγούμια από κάτω, ενέργεια που μάλλον έχει να κάνει με την εξέγερση του Ίλιντεν", μια ενέργεια που άφησε το σημάδι της στη σύγχρονη ιστορία της Θεσσαλονίκης. Αποφάσισα να ψάξω την ιστορία η οποία, αν και εξελίχτηκε στο περιθώριο των πολιτικών διεργασιών στην Μακεδονία της εποχής, μου αποκάλυψε, πρώτον, γεγονότα σύνθετα και πολύπλοκα που μόνο ονομαστικά γνώριζα και ούτε καν την σπουδαιότητά τους και, δεύτερον, τη θολούρα στην επίσημη ιστορία, όπως με είχε προειδοποιήσει ο πολιτικοιστορικός ξεναγός μου. "Άλλες ιστορίες θα διαβάσεις από εδώ και άλλες από εκεί". Δυστυχώς σλάβικα δεν ξέρω και ούτε ιστορικός είμαι για να έχω χρόνο να ψάξω τις πρωτογενείς πηγές. Διάβασα λοιπόν κυρίως ιστορία που γράφτηκε εδώ, δευτερογενείς πηγές, μειωμένης αξιοπιστίας ως επί το πλείστον, που όμως αν την καθαρίσει κανείς από τη λάσπη θα φανεί η γυαλάδα. Το ίδιο πρόβλημα θα είχα αν διάβαζα και πηγές των γειτονικών χωρών. Τελικά, η ιστορία έγραψε ότι οι "Σέρβοι" ήταν Σλαβομακεδόνες, οι "κομμουνιστές" ήταν αναρχικοί και με τα γεγονότα του Ίλιντεν δεν είχαν κάποια άμεση σχέση.
Λόγω μεγέθους το άρθρο έσπασε σε δυο μέρη-θεματικές ενότητες. Το πρώτο μέρος ασχολείται με τις συνθήκες που επικρατούσαν στην Μακεδονία το 1900 και το δεύτερο μέρος με την δραστηριότητα των κομιτάτων, και ειδικά αυτών που ανατίναξαν την Οθωμανική Τράπεζα, μέχρι την Εξέγερση του Ιλιντεν το 1903.Θεωρώ ότι το δεύτερο μέρος (θα βρείτε το σύνδεσμο στο τέλος του πρώτου) δεν μπορεί να διαβαστεί χωρίς το πρώτο.